Azycyna

Azycyna (azytromycyna) to antybiotyk stosowany w leczeniu bakteryjnych infekcji górnych dróg oddechowych, płuc, skóry, ucha i oczu. Najlepiej przyjmować na czczo lub po posiłku, popijając wodą. Mogą wystąpić skutki uboczne, takie jak biegunka, nudności, wymioty, bóle brzucha, zawroty głowy i reakcje alergiczne.

Działanie Azycyna

Azycyna jest antybiotykiem z grupy makrolidów, a substancją czynną preparatu jest Azytromycyna. Działanie polega na hamowaniu syntezy białek bakteryjnych przez blokowanie rybosomów, co uniemożliwia wzrost i namnażanie się bakterii. Azycyna jest bakteriostatyczna, o szerokim spektrum działania i dobrze się wchłania po podaniu doustnym, szybko przenikając z surowicy do tkanek. Charakteryzuje się dużym stężeniem w tkankach objętych procesem zapalnym i długim okresem półtrwania. W wyniku tego czas leczenia może zostać skrócony do 1-5 dni.

Wskazania do stosowania Azycyna

Azycyna, czyli azytromycyna, to makrolidowy antybiotyk stosowany w leczeniu różnych zakażeń bakteryjnych. Poniżej przedstawiamy wskazania do stosowania tego leku:

• Zakażenia górnych dróg oddechowych: Leczenie zakażeń takich jak zapalenie gardła, migdałków czy zapalenie zatok, wywołanych przez bakterie wrażliwe na azytromycynę.
• Ostre zapalenie ucha środkowego: Leczenie zapalenia ucha środkowego wywołanego przez bakterie wrażliwe na azytromycynę.
• Zakażenia dolnych dróg oddechowych: Leczenie zakażeń takich jak ostre zapalenie oskrzeli, zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli, lekkie i umiarkowanie ciężkie pozaszpitalne zapalenie płuc (w tym śródmiąższowe), spowodowane przez bakterie wrażliwe na azytromycynę.
• Zakażenia skóry i tkanek miękkich: Leczenie różnych infekcji, takich jak róża, liszajec, wtórne ropne zapalenie skóry, wczesne stadium boreliozy (rumień wędrujący) oraz trądzik pospolity o umiarkowanym nasileniu u dorosłych, gdy są one spowodowane przez bakterie wrażliwe na azytromycynę.
• Choroby przenoszone drogą płciową: Leczenie niepowikłanych zakażeń wywołanych przez Chlamydia trachomatis, bakterię wrażliwą na azytromycynę.

Przeciwwskazania do stosowania Azycyna

Przeciwwskazania do stosowania Azycyna są sytuacje, w których lek ten nie powinien być stosowany ze względu na potencjalne ryzyko dla zdrowia pacjenta. Przed rozpoczęciem leczenia Azycyną, ważne jest, aby lekarz ocenił stan pacjenta i uwzględnił możliwe przeciwwskazania. Oto niektóre z nich:

• Nadwrażliwość na azytromycynę lub inne makrolidy: Jeżeli pacjent ma uczulenie na azytromycynę, inne leki z grupy makrolidów lub na którykolwiek składnik preparatu Azycyna, lek ten nie powinien być stosowany.
• Ciężka niewydolność wątroby: Azycyna jest metabolizowana w wątrobie, dlatego pacjenci z ciężką niewydolnością wątroby powinni unikać stosowania tego leku ze względu na ryzyko pogorszenia funkcji wątroby.
• Wydłużenie odstępu QT: U pacjentów ze zdiagnozowanym wydłużeniem odstępu QT na elektrokardiogramie lub z predyspozycją do tego stanu, Azycyna może prowadzić do dalszego wydłużenia tego odstępu, co zwiększa ryzyko wystąpienia ciężkich zaburzeń rytmu serca.
• Stosowanie z niektórymi lekami: Azycyna nie powinna być stosowana równocześnie z niektórymi lekami, takimi jak terfenadyna, astemizol, cisapryd, pimozid, ergotamina czy dihydroergotamina, ponieważ może to prowadzić do niebezpiecznych interakcji lekowych.
• Ciąża i karmienie piersią: Azycyna może być stosowana podczas ciąży tylko w przypadku, gdy korzyści dla matki przewyższają potencjalne ryzyko dla płodu. Stosowanie Azycyny podczas karmienia piersią jest możliwe, jednak ważne jest, aby wcześniej skonsultować się z lekarzem w celu oceny korzyści i ryzyka dla matki i dziecka.

Kiedy zachować szczególną ostrożność stosując Azycyna?

Stosowanie antybiotyków, takich jak Azycyna, może wiązać się z pewnymi ryzykami i wymagać zachowania ostrożności, szczególnie w przypadku występowania określonych chorób lub innych okoliczności. Poniżej przedstawiamy sytuacje, w których należy zachować ostrożność stosując Azycynę:

1. Reakcje nadwrażliwości: Stosowanie Azycyny może być rzadko związane z wystąpieniem ciężkich reakcji nadwrażliwości, takich jak obrzęk naczynioruchowy, reakcje anafilaktyczne czy ciężkie reakcje skórne (np. zespół Stevensa-Johnsona, martwica toksyczna rozpływna naskórka, ostra uogólniona osutka krostkowa czy reakcja na leki z eozynofilią i objawami układowymi). W przypadku pierwszych zmian skórnych, należy natychmiast skonsultować się z lekarzem, który może zalecić przerwanie stosowania preparatu i wdrożenie odpowiedniego leczenia objawowego.
2. Zaburzenia czynności wątroby: W trakcie stosowania Azycyny mogą wystąpić zaburzenia czynności wątroby, w tym piorunujące zapalenie wątroby i niewydolność wątroby zagrażająca życiu. Jeśli wystąpią objawy zaburzeń czynności wątroby, takie jak ciemne zabarwienie moczu, żółtaczka, zmęczenie, skłonność do krwawień, świąd, bóle brzucha, brak łaknienia, nudności i wymioty, należy natychmiast skonsultować się z lekarzem, który może zlecić badania czynności wątroby i ocenić konieczność przerwania stosowania preparatu. Osoby z ciężką chorobą wątroby oraz te, które przyjmują leki hepatotoksyczne, powinny zachować szczególną ostrożność.
3. Ciężkie zaburzenia czynności nerek: W przypadku ciężkich zaburzeń czynności nerek należy zachować ostrożność, gdyż może to zwiększyć ryzyko większego ogólnoustrojowego narażenia na antybiotyk.
4. Wydłużenie odstępu QT: Leczenie antybiotykami makrolidowymi, takimi jak Azycyna, może prowadzić do wydłużenia odstępu QT w zapisie EKG, co zwiększa ryzyko wystąpienia komorowych zaburzeń rytmu serca, w tym torsade de pointes, stanowiących bezpośrednie zagrożenie życia. Należy zachować szczególną ostrożność u osób z czynnikami ryzyka, zwłaszcza u kobiet i osób w podeszłym wieku.

5. Leczenie zakażeń gardła i migdałków oraz zapobieganie ostrej gorączce reumatycznej: Azytromycyna nie jest lekiem z wyboru w leczeniu zapalenia gardła i migdałków wywołanego przez niektóre paciorkowce (Streptococcus pyogenes) oraz w zapobieganiu ostrej gorączce reumatycznej. Azytromycyna jest skuteczna w leczeniu zakażeń gardła wywołanych przez paciorkowce, ale nie potwierdzono jej skuteczności w zapobieganiu ostrej gorączce reumatycznej (lekiem z wyboru jest zwykle penicylina).
6. Choroby przenoszone drogą płciową: W przypadku chorób przenoszonych drogą płciową lekarz zaleci wykonanie odpowiednich badań laboratoryjnych w celu potwierdzenia lub wykluczenia równoległego zakażenia kiłą.
7. Rozwój opornych na leczenie bakterii i grzybów: Stosowanie antybiotyków może prowadzić do nadmiernego rozwoju opornych na leczenie bakterii i grzybów. W okresie leczenia zaleca się obserwację, czy nie występują objawy nowych zakażeń. Jeżeli w okresie stosowania preparatu pojawią się nowe zakażenia bakteryjne lub grzybicze (np. zakażenia drożdżakami), należy bezzwłocznie skonsultować się z lekarzem.
8. Biegunka: Jeżeli w trakcie leczenia lub po jego zakończeniu wystąpi biegunka, nie należy leczyć jej samodzielnie, lecz skonsultować się z lekarzem. Istnieje bowiem ryzyko wystąpienia rzekomobłoniastego zapalenia jelit, niekiedy o ciężkim, zagrażającym życiu przebiegu. Jego objawy kliniczne (takie jak np. wodniste stolce z krwią i śluzem, tępe, rozlane lub kolkowe bóle brzucha, gorączka, okresowe parcie na stolec) spowodowane są przez pałeczkę Clostridium difficile, która może namnażać się w warunkach zaburzenia składu prawidłowej flory bakteryjnej w jelitach. Stosowanie leków hamujących perystaltykę jelit jest w takim przypadku przeciwwskazane. W razie konieczności lekarz zastosuje odpowiednie leczenie farmakologiczne. Należy zachować ostrożność, ponieważ rzekomobłoniaste zapalenie jelit może wystąpić po zakończeniu stosowania antybiotyku, nawet po upływie ponad 2 miesięcy od przyjęcia antybiotyku.

9. Długotrwałe stosowanie azytromycyny: Nie ustalono bezpieczeństwa i skuteczności długotrwałego stosowania azytromycyny. W przypadku występowania zakażeń nawracających należy skonsultować się z lekarzem, gdyż konieczna może być zmiana sposobu leczenia i zastosowanie innego antybiotyku, zgodnie z zaleceniami lekarza.
10. Interakcje z alkaloidami sporyszu: Nie należy stosować preparatu równolegle z pochodnymi alkaloidów sporyszu (np. ergotamina), ze względu na ryzyko zatrucia sporyszem.
11. Zaburzenia neurologiczne i psychiczne: Stosując preparat u chorych z zaburzeniami neurologicznymi lub psychicznymi, należy zachować ostrożność.
12. Miastenia: Stosowanie preparatu może być związane z zaostrzeniem objawów miastenii (choroby, charakteryzującej się nużliwością mięśni) oraz wystąpieniem nowego zespołu miastenicznego.
13. Zakażone rany pooparzeniowe: Preparatu nie należy stosować w leczeniu zakażonych ran pooparzeniowych.
14. Leczenie dzieci z zakażeniami wywołanymi przez kompleks M. avium (MAC): Nie ustalono bezpieczeństwa i skuteczności stosowania preparatu w zapobieganiu lub leczeniu zakażeń wywołanych przez kompleks M. avium (MAC) u dzieci.
15. Lokalna oporność drobnoustrojów: Zawsze należy wziąć pod uwagę lokalne informacje dotyczące występowania oporności nabytej poszczególnych gatunków drobnoustrojów chorobotwórczych. W związku z tym lekarz może dostosować leczenie w oparciu o lokalne dane dotyczące oporności i zalecać leki alternatywne w przypadku wystąpienia oporności na azytromycynę.

Interakcje Azycyny z innymi lekami

Przyjmując azycynę, warto zwrócić uwagę na jej interakcje z innymi lekami:

1. Leki zobojętniające kwas solny – nie należy stosować jednocześnie, ponieważ mogą obniżyć maksymalne stężenie azycyny we krwi o ok. 25%.
2. Substraty glikoproteiny P (digoksyna, kolchicyna) – łączenie z azycyną może powodować wzrost stężenia tych substancji w surowicy, wymagając monitorowania stężenia i obserwacji klinicznej pacjenta.
3. Ergotamina – nie należy łączyć z azycyną, ze względu na ryzyko zatrucia sporyszem.
4. Leki przeciwzakrzepowe (pochodne kumaryny) – możliwe nasilenie działania przeciwzakrzepowego, wymagające monitorowania czasu protrombinowego.
5. Cyklosporyna – konieczność dostosowania dawki cyklosporyny i monitorowania jej stężenia w organizmie.
6. Leki wydłużające odstęp QT – łączenie z azycyną może zwiększyć ryzyko zaburzeń rytmu serca, wymagając ostrożności i monitorowania pacjenta.

Interakcje azycyny z innymi lekami:

1. Zydowudyna – azycyna może zwiększać stężenie czynnego metabolitu zydowudyny, ale znaczenie kliniczne tego nie jest jeszcze znane.
2. Nelfinawir – możliwe zwiększenie stężenia azycyny, ale nie zaobserwowano skutków ubocznych łączenia obu leków.

Azycyna nie wykazuje istotnych interakcji z wątrobowym układem cytochromu P-450. Interakcje farmakokinetyczne występujące przy erytromycynie i innych makrolidach nie dotyczą azycyny. Nie stwierdzono istotnych interakcji z:

• atorwastatyną (choć w przypadkach stosowania statyn z azycyną obserwowano rabdomiolizę)
• cetyryzyną
• cymetydyną
• dydanozyną
• efawirenzem
• flukonazolem (zauważono nieistotny spadek Cmax azycyny o 18%)
• indynawirem
• karbamazepiną
• metyloprednizolonem
• midazolamem
• rimetoprymem/sulfametoksazolem
• ryfabutyną (u niektórych pacjentów wystąpiła neutropenia; nie ustalono związku z azycyną)
• syldenafilem
• triazolamem
• teofiliną
• terfenadyną (w pojedynczych przypadkach nie można było całkowicie wykluczyć interakcji

Dawkowanie Azycyny

Azycyna to preparat w formie tabletek powlekanych, stosowany w leczeniu różnych infekcji bakteryjnych. Nie przekraczaj zaleconych dawek, gdyż może to zaszkodzić Twojemu zdrowiu. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem.

Lekarz dobierze dawkowanie indywidualnie, biorąc pod uwagę wskazania, nasilenie zakażenia, wrażliwość drobnoustrojów, masę ciała i stan pacjenta. W niektórych przypadkach może być konieczna modyfikacja dawkowania.

Dorośli i dzieci powyżej 45 kg:

• Standardowe dawkowanie: 500 mg/dzień przez 3 dni lub 500 mg pierwszego dnia, a następnie 250 mg/dzień przez 4 dni (łączna dawka 1500 mg).
• Wczesne stadium boreliozy: 1000 mg pierwszego dnia, a następnie 500 mg/dzień przez 4 dni.
• Trądzik pospolity u dorosłych: 500 mg/dzień przez 3 dni, a następnie 500 mg/tydzień przez 9 tygodni (z 7-dniowymi odstępami między dawkami).
• Zakażenia układu moczowo-płciowego przez chlamydie: jednorazowo 1000 mg.

Osoby w podeszłym wieku: nie ma potrzeby dostosowania dawki, ale należy zachować ostrożność ze względu na ryzyko zaburzeń rytmu serca.

Dzieci poniżej 45 kg: Azycyna nie jest zalecana, gdyż nie ma badań potwierdzających jej bezpieczeństwo i skuteczność w tej grupie wiekowej.

W przypadku łagodnych lub umiarkowanych zaburzeń czynności nerek lub wątroby nie ma potrzeby dostosowania dawki. Azycyna jest przeciwwskazana u osób z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby.

Sposób podawania: Azycyna jest przeznaczona do stosowania doustnego, 1 raz na dobę. Tabletki należy połykać w całości, na co najmniej 1 godzinę przed posiłkiem lub 2 godziny po nim.

Z czym nie łączyć leku Azycyna

Leki Wpływające na Odstęp QT i Azycyna – Azycyna może wchodzić w interakcje z lekami wpływającymi na odstęp QT, co może prowadzić do zaburzeń rytmu serca. Dotyczy to leków takich jak chinidyna, prokainamid, dofetylid, amiodaron, sotalol (stosowane w zaburzeniach rytmu serca), cyzapryd (na zaburzenia żołądka), terfenadyna (przeciwalergiczne), leki przeciwpsychotyczne np. pimozyd, przeciwdepresyjne np. cytalopram, oraz niektóre antybiotyki jak fluorochinolony (np. moksyfloksacyna, lewofloksacyna).

Leki Zobojętniające i Azycyna – Przyjmowanie leków zobojętniających kwas żołądkowy może wpływać na wchłanianie Azycyny. Zaleca się podawanie Azycyny co najmniej 1 godzinę przed lub 2 godziny po przyjęciu leków zobojętniających.

Doustne Leki Przeciwzakrzepowe i Azycyna – Azycyna może wpływać na działanie doustnych leków przeciwzakrzepowych, np. warfaryny, co może zwiększać ryzyko krwawień.

Alkaloidy Sporyszu i Azycyna – Połączenie ergotaminy (stosowanej w migrenie) z azytromycyną może prowadzić do zatrucia sporyszem, charakteryzującego się skurczem obwodowych naczyń krwionośnych i niedokrwieniem.

Digoksyna i Azycyna – Azycyna może zwiększać stężenie digoksyny (stosowanej w zaburzeniach czynności serca) w organizmie, co wymaga monitorowania.

Kolchicyna i Azycyna – Zwiększone ryzyko toksyczności kolchicyny (stosowanej w leczeniu dny moczanowej) przy jednoczesnym stosowaniu z Azycyną.

Cyklosporyna i Azycyna – Możliwe zwiększenie stężenia cyklosporyny (stosowanej w chorobach skóry, reumatoidalnym zapaleniu stawów lub po przeszczepieniu narządów) w organizmie przy jednoczesnym stosowaniu z Azycyną.

Atorwastatyna i Azycyna – Azycyna może zwiększać stężenie atorwastatyny (stosowanej do obniżania cholesterolu) w organizmie, co wymaga ostrożności.

Ryfabutyna i Azycyna – Wzajemne oddziaływanie z ryfabutyną (stosowaną w leczeniu HIV lub gruźlicy) może wymagać dostosowania dawek.

Czytaj więcej: Z czym nie łączyć leku Azycyna

Skutki uboczne leku Azycyna

Podobnie jak inne leki, Azycyna może powodować działania niepożądane, chociaż nie wystąpią one u każdego pacjenta. Warto jednak pamiętać, że korzyści ze stosowania leku zwykle przewyższają ewentualne szkody związane z wystąpieniem skutków ubocznych.

Najczęstsze skutki uboczne:

• biegunka, nudności, wymioty, bóle brzucha, ból głowy
• zmiany w badaniach krwi, takie jak zmniejszenie liczby limfocytów czy zwiększenie liczby eozynofili, bazofili, monocytów i neutrofilów
• zmniejszenie stężenia wodorowęglanów we krwi

Mniej częste skutki uboczne:

• nadkażenia opornymi bakteriami i drożdżakami, takie jak stany zapalne błon śluzowych żołądka, jelit, gardła, zapalenie płuc, zapalenie pochwy i inne
• zaburzenia krwi, takie jak leukopenia, neutropenia, eozynofilia
• zaburzenia apetytu, uczucia niepokoju, nerwowości, bezsenności, zawrotów głowy, senności, parestezje
• zaburzenia widzenia i słuchu, kołatanie serca, duszność, krwawienie z nosa
• problemy trawienne, takie jak zaparcia, wzdęcia, niestrawność, zapalenie żołądka, suchość w jamie ustnej, odbijanie, nadmierne wydzielanie śliny, refluks żołądkowy, zapalenie błony śluzowej jamy ustnej
• bóle mięśni, kości, stawów, nerek, bolesne oddawanie moczu, krwotok z dróg rodnych, zaburzenia jąder
• uczucie rozbicia, gorączka, astenia, ból w klatce piersiowej, zmęczenie, obrzęki
• zaburzenia czynności wątroby, elektrolitowe, zwiększenie stężenia mocznika, kreatyniny, glukozy we krwi

Rzadkie skutki uboczne:

• zaburzenia czynności wątroby, żółtaczka cholestatyczna
• rzekomobłoniaste zapalenie jelit, małopłytkowość, niedokrwistość hemolityczna
• objawy neurologiczne i psychiczne, takie jak agresja, niepokój, stany splątania, zaburzenia orientacji, omamy, omdlenia, drgawki, pobudzenie psychoruchowe
• zaburzenia czucia, węchu, smaku, słuchu, głuchota, miastenia
• zaburzenia rytmu serca, niedociśnienie tętnicze, zapalenie trzustki, niewydolność wątroby, żółtaczka, piorunujące zapalenie wątroby, martwica wątroby
• miopatia, ostra niewydolność nerek, śródmiąższowe zapalenie nerek

Reakcje nadwrażliwości:

• pokrzywka, wykwity skórne, wysypka, świąd, nadwrażliwość na światło, suchość skóry, nadmierna potliwość
• obrzęk naczynioruchowy (włącznie z obrzękiem ust, języka, gardła i krtani, mogącym utrudniać oddychanie)
• reakcje anafilaktyczne i wstrząs anafilaktyczny
• ciężkie reakcje skórne, takie jak rumień wielopostaciowy, zespół Stevensa-Johnsona, martwica toksyczna rozpływna naskórka, reakcja polekowa z eozynofilią i objawami układowymi, ostra uogólniona osutka krostkowa

W przypadku wystąpienia pierwszych objawów którychkolwiek z powyższych reakcji nadwrażliwości, należy natychmiast skonsultować się z lekarzem.

Pamiętaj, że każdy organizm może inaczej reagować na leki, dlatego warto poinformować lekarza o wszelkich niepożądanych reakcjach, które wystąpią podczas stosowania Azycyny. W większości przypadków korzyści ze stosowania leku są większe niż ryzyko działań niepożądanych, jednak ważne jest, aby pozostawać w kontakcie z lekarzem prowadzącym i informować go o ewentualnych problemach zdrowotnych.

Czytaj więcej: Skutki uboczne leku Azycyna

Zadaj pytanie lekarzowi

Zadaj pytanie do lekarza anonimowo i bezpłatnie.

Pytanie do lekarza

Pseudonim *

Email *

Wyślij

O leku

Zamienniki dla leku Azycyna

Ostatnia aktualizacja: 30 marca 2024