Metadon

Metadon jest to lek o silnym działaniu przeciwbólowym zaliczany do opioidów. Preparat ten stosowany jest w leczeniu zespołu abstynencji od alkaloidów opium, leczeniu substytucyjnym uzależnień od heroiny i morfiny, w leczeniu bólu nowotworowego oraz w analgezji pooperacyjnej jako lek drugiego rzędu.

Działanie Metadon

Lek Metadon jest to preparat wykazujący silne działanie przeciwbólowe o charakterze agonisty opioidowego. Lek ten po podaniu pozajelitowym działa 2-krotnie silniej od podania doustnego. Dostępność biologiczna metadonu to 85%. Pierwsze efekty działania leku występują już po 30-60 min od podania doustnego oraz kilka minut po podaniu dożylnym. Szczyt działania leku przypada na 1,5-2 godziny, lek działa przez 4-8 godzin. Metabolizowany jest w wątrobie, wydalany wraz z moczem oraz z żółcią w postaci nieczynnych metabolitów. Po nagłym odstawienia Metadonu możliwe jest wystąpienie objawów zespołu odstawienia. Objawy te jednak mają łagodniejszy przebieg niż w przypadku nagłego odstawienia morfiny.

Wskazania do stosowania leku Metadon

Wskazania do stosowania leku metadon obejmują:

• Terapia substytucyjna w leczeniu uzależnienia od opioidów: Metadon jest często stosowany jako środek agonisty opioidowego w terapii substytucyjnej dla osób uzależnionych od opioidów, takich jak heroina. Stosowanie metadonu pozwala na kontrolowanie objawów odstawiennych i łagodzenie bólu, jednocześnie zmniejszając zachowania ryzykowne związane z uzależnieniem.
• Leczenie przewlekłego bólu: Metadon może być stosowany jako lek przeciwbólowy w przypadku przewlekłego bólu, który jest oporny na inne leki przeciwbólowe, szczególnie w przypadku bólu neuropatycznego i nowotworowego. Długotrwałe działanie metadonu sprawia, że jest on wyjątkowo przydatny dla pacjentów, którzy potrzebują stałego łagodzenia bólu.
• Leczenie bólu ostrym: W niektórych przypadkach, metadon może być stosowany jako lek przeciwbólowy w przypadku ostrego bólu, gdy inne leki opioidowe nie są wystarczająco skuteczne lub są przeciwwskazane.
• Leczenie objawów odstawiennych od opioidów: Metadon może być stosowany w leczeniu objawów odstawiennych u osób przechodzących przez detoksykację opioidową, szczególnie w przypadku osób z długotrwałym uzależnieniem. Lek ten pozwala na stopniowe wycofywanie się z opioidów, łagodząc objawy odstawiennych.
• Palliatywna opieka: W opiece paliatywnej, metadon może być stosowany dla łagodzenia bólu u pacjentów z zaawansowanymi chorobami przewlekłymi, takimi jak rak. Ze względu na swoje długotrwałe działanie, metadon jest szczególnie przydatny dla pacjentów wymagających ciągłego łagodzenia bólu w opiece hospicyjnej.

Przeciwwskazania do stosowania leku Metadon

Przeciwwskazania do stosowania metadonu obejmują:

• Nadwrażliwość na metadon: Pacjenci z uczuleniem na metadon lub którykolwiek ze składników leku nie powinni stosować metadonu. Objawy uczulenia mogą obejmować wysypkę, świąd, obrzęk, trudności z oddychaniem lub inne reakcje alergiczne.
• Niewydolność oddechowa: Osoby z ciężką niewydolnością oddechową, zwłaszcza bez odpowiedniego nadzoru medycznego, nie powinny stosować metadonu, gdyż lek ten może powodować depresję oddechową, co z kolei może prowadzić do niewydolności oddechowej, a nawet śmierci.
• Nieprawidłowości przewodzenia serca: Pacjenci z zaburzeniami przewodzenia serca, takimi jak zespół długiego QT, nie powinni stosować metadonu, ponieważ lek może wydłużyć odstęp QT i zwiększyć ryzyko wystąpienia poważnych arytmii serca.
• Niewydolność wątroby: Osoby z ciężką niewydolnością wątroby powinny unikać stosowania metadonu, ponieważ lek jest metabolizowany przez wątrobę, a jego stosowanie może prowadzić do zwiększonego ryzyka działań niepożądanych i toksyczności.
• Stosowanie jednocześnie z lekami powodującymi interakcje: Metadon może wchodzić w interakcje z wieloma innymi lekami, co może prowadzić do poważnych działań niepożądanych lub osłabienia skuteczności jednego lub obu leków. Przykłady leków, które mogą wchodzić w interakcje z metadonem, to: leki przeciwpadaczkowe, leki przeciwgrzybicze, leki przeciwbakteryjne, leki przeciwwirusowe, leki przeciwdepresyjne, benzodiazepiny i inne opioidy. Pacjenci powinni informować swojego lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach, aby uniknąć potencjalnie niebezpiecznych interakcji.
• Ciąża i karmienie piersią: Stosowanie metadonu w czasie ciąży i karmienia piersią jest przeciwwskazane, o ile nie jest to ściśle zalecone przez lekarza. Metadon może przenikać przez łożysko, wpływając na rozwój płodu, oraz być wydalany w mleku matki, co może mieć wpływ na dziecko karmione piersią.

Dawkowanie leku Metadon

Lek Metadon powinno się stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. To lekarz ustala dawkowanie, częstotliwość stosowania oraz czas trwania leczenia.

Dawkowanie p.o.:

• w celu leczenia uzależnienia od opioidów – w tym przypadku dawkowanie jest zależne od stopnia uzależnienia pacjenta i powinno ono być zgodne ze schematem odtrucia. Najczęściej początkowa dawka to 15-20 mg. W sytuacji, gdy objawy abstynencyjne nadal będą się utrzymywały to możliwe jest zwiększenie dawki leku.
• W celu leczenia bólu nowotworowego/pooperacyjnego – w tym przypadku dawkowanie jest uzależnione od stopnia nasilenia bólu, a także reakcji pacjenta na lek. Zazwyczaj stosowana dawka u osób dorosłych to 2,5 – 10 mg przyjmowane co 3-8 godzin.

Środki ostrożności związane ze stosowaniem leku Metadon

Istnieją sytuacje, w których stosowanie Metadonu powinno się odbywać z zachowaniem szczególnych środków ostrożności. Szczególną ostrożność – podczas stosowania Metadonu – powinny zachować osoby:

• w podeszłym wieku,
• osłabione,
• u których występują poważne zaburzenia czynności nerek i wątroby,
• z organiczną chorobą serca,
• z niedoczynnością tarczycy,
• z chorobą Addisona,
• z rozrostem gruczołu krokowego,
• ze zwężeniem cewki moczowej,
• cierpiące na uporczywe zaparcia,
• stosujące równoległe inne leki opioidowe.

W powyższych przypadkach Metadon należy stosować w zmniejszonych dawkach początkowych i z zachowaniem szczególnej ostrożności.

Lek Metadon może prowadzić do uzależnienia.

Na osłabienie działania Metadonu wpływ mają preparaty tkj.:

• fenytoina,
• fenobarbital,
• karbamazepina,
• ryfampicyna,
• efawirenz,
• rytonawir,

Na nasilenie działania metadonu wpływ mają preparaty tkj.:

• klonidyna,
• erytromycyna,
• cymetydyna,
• cyprofloksacyna,
• fluwoksaminy,
• sertraliny,
• leki przyciwgrzybiczne (m.in. ketokonazol).

Metadon wpływa na nasilenie działania depresyjnego na ośrodkowy układ nerwowy etanolu, leków uspokajających, leków nasennych, innych leków opioidowych, pochodnych fenotiazyny, wziewnych anestetyków.

Metadon nie wykazuje interakcji z disulfiramem.

Podczas stosowania czystych agonistów receptorów opioidowych równolegle z czystymi antagonistami opioidowymi, częściowymi agonistami lub antagonistami wykazującymi aktywność agonistyczną (m.in. nalokson, naltrekson, pentazocyna, nalbufina, butorfanol, buprenorfina) może dojść do zespołu odstawienia.

Skutki uboczne leku Metadon

Czytaj więcej: Skutki uboczne leku Metadon

Zadaj pytanie lekarzowi

Zadaj pytanie do lekarza anonimowo i bezpłatnie.

Pytanie do lekarza

Pseudonim *

Email *

Wyślij

O leku

Źródła

Ostatnia aktualizacja: 11 czerwca 2023