Luteina

Luteina to lek zawierający progesteron, hormon produkowany naturalnie w organizmie kobiety. Jest używana w leczeniu różnych stanów związanych z ginekologią, takich jak cykle bezowulacyjne, niewydolność ciałka żółtego, zaburzenia miesiączkowania spowodowane niedoborem endogennego progesteronu i wiele innych.

Działanie Luteina

Luteina, jako lek zawierający progesteron, działa na kilka sposobów:

• Regulacja cyklu menstruacyjnego: Progesteron jest jednym z dwóch głównych hormonów kobiecych (obok estrogenów) regulujących cykl menstruacyjny. Po owulacji, pod wpływem progesteronu, endometrium (śluzówka macicy) zaczyna gęstnieć, przygotowując się na ewentualną implantację zarodka. Jeśli nie dojdzie do zapłodnienia, poziom progesteronu spada, co prowadzi do miesiączki. W przypadku niedoboru progesteronu może dochodzić do zaburzeń cyklu.
• Wsparcie dla ciąży: Progesteron odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu ciąży. W przypadku zapłodnienia, ciałko żółte w jajniku (które wydziela progesteron) utrzymuje się, a poziom progesteronu pozostaje wysoki, co zapobiega dalszym owulacjom oraz utrzymuje endometrium w stanie, który umożliwia rozwój zarodka.
• Leczenie niepłodności i poronień: W niektórych przypadkach niepłodności lub nawracających poronień, przyczyną może być niedobór progesteronu. W takich sytuacjach, suplementacja progesteronem (takim jak luteina) może pomóc w osiągnięciu i utrzymaniu ciąży.
• Leczenie endometriozy: Endometrioza to stan, w którym komórki podobne do tych tworzących endometrium zaczynają rosnąć poza macicą. Progesteron może pomóc w leczeniu tego stanu, ponieważ spowalnia wzrost endometrium.
• Leczenie zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS): Niektóre objawy PMS, takie jak napięcie emocjonalne, drażliwość, depresja, mogą być związane ze zmianami poziomu progesteronu w drugiej fazie cyklu menstruacyjnego. Stosowanie luteiny może pomóc złagodzić te objawy.
• Hormonalna terapia zastępcza (HTZ): U niektórych kobiet w okresie menopauzy, luteina może być stosowana jako część HTZ, zwłaszcza u kobiet, które mają macicę. Progesteron pomaga zrównoważyć działanie estrogenów i zapobiega nadmiernemu rozrostowi endometrium, co może prowadzić do raka endometrium.

Ważne jest, aby pamiętać, że jak każdy lek, luteina może powodować skutki uboczne i nie jest odpowiednia dla wszystkich. Dlatego powinna być stosowana tylko pod nadzorem lekarza.

Wskazania do stosowania Luteina

Luteina, jako forma progesteronu, ma wiele zastosowań. Progesteron jest hormonem występującym naturalnie w organizmie kobiety, który odgrywa kluczową rolę w regulacji cyklu menstruacyjnego, przygotowaniu organizmu do ciąży i utrzymaniu ciąży. Oto niektóre z głównych wskazań do stosowania luteiny:

• Niedobór progesteronu: W niektórych przypadkach, kobiety mogą cierpieć na niedobór progesteronu, który może prowadzić do szereg problemów, w tym nieprawidłowości menstruacyjne, problemy z płodnością, PMS i menopauza. Luteina może być przepisana, aby pomóc uzupełnić poziom progesteronu w organizmie i złagodzić te objawy.
• Wsparcie dla ciąży: Progesteron jest niezbędny do utrzymania ciąży, zwłaszcza w pierwszym trymestrze, kiedy ciałko żółte jest głównym źródłem progesteronu. W niektórych przypadkach, zwłaszcza gdy istnieje ryzyko poronienia lub wcześniejszego porodu, lekarze mogą przepisać luteinę, aby zwiększyć poziom progesteronu i pomóc utrzymać ciążę.
• Niepłodność: W niektórych przypadkach, problemy z płodnością mogą wynikać z niewystarczającej produkcji progesteronu po owulacji, co utrudnia implantację zarodka i utrzymanie ciąży. Luteina może być używana jako część leczenia niepłodności, aby zwiększyć poziom progesteronu i poprawić szanse na zajście w ciążę.
• Menopauza i terapia hormonalna: Progesteron jest często stosowany jako część hormonalnej terapii zastępczej (HTZ) u kobiet w menopauzie, szczególnie tych, które mają macicę. Jest to dlatego, że progesteron pomaga zrównoważyć efekty estrogenów i zmniejsza ryzyko raka endometrium, który może wystąpić, gdy estrogeny są stosowane samodzielnie.
• Zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS): Niektóre kobiety doświadczają ciężkich objawów PMS, które mogą obejmować zmiany nastroju, drażliwość, depresję, ból piersi, zmęczenie, i bóle głowy. W niektórych przypadkach, te objawy mogą być związane z niskim poziomem progesteronu w drugiej fazie cyklu menstruacyjnego, i luteina może być przepisana, aby pomóc złagodzić te objawy.
• Endometrioza i mięśniaki macicy: Progesteron, a więc i luteina, może być stosowany w leczeniu endometriozy i mięśniaków macicy. Hormon ten pomaga ograniczyć nadmierny wzrost tkanki endometrialnej, co może pomóc w kontrolowaniu objawów tych stanów.

Wszystkie te zastosowania luteiny powinny być monitorowane przez lekarza, ponieważ jej nadmiar może prowadzić do skutków ubocznych, a nie wszystkie kobiety mogą korzystać z suplementacji progesteronem. Wszelkie decyzje dotyczące leczenia powinny być podejmowane po konsultacji z lekarzem.

Przeciwwskazania do stosowania Luteina

Luteina, podobnie jak inne leki, ma pewne przeciwwskazania i środki ostrożności. Poniżej przedstawiam szczegółowy opis:

• Alergia na progesteron lub jakiekolwiek składniki luteiny: Osoby, które mają znane reakcje alergiczne na progesteron lub składniki luteiny, nie powinny jej używać.
• Ciężkie zaburzenia czynności wątroby: Luteina jest metabolizowana przez wątrobę, więc osoby z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby powinny unikać jej stosowania.
• Nieznane krwawienie z dróg rodnych: Luteina nie powinna być stosowana u osób z niezdiagnozowanym krwawieniem z dróg rodnych, ponieważ może to maskować objawy poważniejszych problemów, takich jak polipy, raki czy inne patologie macicy.
• Zakrzepica: Osoby z historią zakrzepicy, w tym zakrzepicy żył głębokich (ZŻG) lub zatorowości płucnej, powinny unikać stosowania luteiny, ponieważ progesteron może zwiększać ryzyko powstania zakrzepów.
• Rak piersi lub rak narządu rodnego: Luteina jest przeciwwskazana u osób z obecnym lub przeszłym rakiem piersi lub narządu rodnego, ponieważ progesteron może stymulować wzrost niektórych typów tkanek rakowych.

Środki ostrożności podczas stosowania luteiny obejmują:

• Zaburzenia czynności wątroby: Osoby z zaburzeniami czynności wątroby powinny być ostrożne podczas stosowania luteiny i regularnie monitorować czynność wątroby.
• Choroby serca i naczyń krwionośnych: Progesteron może powodować zatrzymanie płynów, co może prowadzić do zwiększenia ciśnienia krwi. Dlatego osoby z chorobami serca i naczyń krwionośnych powinny być ostrożne podczas stosowania luteiny.
• Depresja: Progesteron może pogłębiać objawy depresji, dlatego osoby z historią depresji powinny być ostrożne podczas stosowania luteiny.
• Cukrzyca: Luteina może wpływać na gospodarkę cukrową w organizmie, dlatego osoby z cukrzycą powinny być ostrożne podczas jej stosowania i regularnie monitorować poziom cukru we krwi.
• Astma: Niektóre osoby z astmą mogą doświadczać pogorszenia objawów podczas stosowania luteiny.

Dawkowanie Luteiny

Luteina, w zależności od przyczyny terapii i formy leku, jest stosowana w różnych dawkach i reżimach. Poniżej przedstawiam szczegółowy przegląd dawkowania na podstawie podanego tekstu:

Tabletki dopochwowe:

• W przypadku zaburzeń cyklu, bolesnych miesiączek, zespołu napięcia przedmiesiączkowego oraz niewydolności fazy lutealnej w okresie przedmenopauzalnym, zalecane dawki wynoszą od 25 do 50 mg 2 razy dziennie przez 10-12 dni w drugiej fazie cyklu. Terapia zazwyczaj trwa od 3 do 6 kolejnych cykli, a w przypadku niewydolności fazy lutealnej jest kontynuowana aż do menopauzy.
• W terapii hormonalnej zastępczej połączonej z estrogenami zaleca się dawki od 25 do 50 mg 2 razy dziennie. Terapia może być ciągła lub sekwencyjna, z zastosowaniem leku między 15 a 25 dniem cyklu.
• W przypadku próby progesteronowej we wtórnym braku miesiączki zaleca się stosować 50 mg leku 2 razy dziennie przez 5-7 dni. Krwawienie powinno wystąpić od 7 do 10 dni po ostatniej dawce leku.
• W przypadku czynnościowych krwawień z dróg rodnych zaleca się dawkę 50 mg leku 2 razy dziennie przez 5-7 dni, a następnie kontynuację leczenia przez 2-3 miesiące, stosując 25 do 50 mg 2 razy dziennie między 15 a 25 dniem cyklu.
• W leczeniu endometriozy zaleca się stosowanie 50 do 100 mg Luteiny 2 razy dziennie przez 6 miesięcy bez przerwy.
• Przy poronieniach nawykowych i zagrażających, cyklach bezowulacyjnych i indukowanych zaleca się dawkę 50 do 150 mg 2 razy dziennie. Terapia powinna rozpocząć się w cyklu, w którym planowane jest zajście w ciąże, i trwać do 18-20 tygodnia ciąży.
• W przypadku zapłodnienia in vitro zaleca się stosowanie 150-200 mg preparatu 2 razy dziennie do 77 dnia po transferze zarodka. Odstawienie leku powinno odbywać się poprzez stopniowe zmniejszanie dawki.

Tabletki podjęzykowe:

• W przypadku zaburzeń cyklu miesiączkowego oraz zespołu napięcia przedmiesiączkowego zalecana dawka wynosi 50 mg od 3 do 4 razy dziennie przez 3-6 kolejnych cykli menstruacyjnych.

• W terapii hormonalnej zastępczej z estrogenami zalecana dawka Luteiny wynosi 50 mg 3-4 razy dziennie. Dawka ta jest dostosowywana do ilości przyjmowanych estrogenów. W schemacie sekwencyjnym lek przyjmuje się przez ostatnie 12-14 dni 28-dniowego cyklu, natomiast w schemacie ciągłym złożonym – bez przerwy.
• W przypadku próby progesteronowej we wtórnym braku miesiączki zaleca się stosowanie 50 mg leku 3-4 razy na dobę. Krwawienie powinno wystąpić od 7 do 10 dni po zakończeniu terapii.
• W leczeniu czynnościowych krwawień z dróg rodnych zaleca się dawkę 50 mg 3-4 razy na dobę od 15 do 25 dnia cyklu przez 2-3 miesiące.
• Przy poronieniach nawykowych i zagrażających, a także w cyklach bezowulacyjnych i indukowanych, zalecana dawka Luteiny wynosi 100 mg 3-4 razy na dobę. Terapia powinna rozpocząć się w cyklu, w którym planowane jest zajście w ciąże (lub wcześniej) i kontynuować się do 18-20 tygodnia ciąży.
• W przypadku zapłodnienia in vitro, zalecana dawka to 100-150 mg leku 3-4 razy na dobę.

Z czym nie łączyć leku Luteina

Barbiturany i Luteina – Leki te, stosowane w zaburzeniach snu lub leczeniu lęku, mogą zmniejszać skuteczność Luteiny. Przyjmowanie barbituranów razem z Luteiną może wymagać dostosowania dawek.

Leki przeciwpadaczkowe i Luteina – Karbamazepina i fenytoina, stosowane w leczeniu padaczki, mogą obniżać poziom Luteiny w organizmie. Współużytkowanie tych leków z Luteiną może wymagać monitorowania stężenia leku w organizmie.

Antybiotyki i Luteina – Ampicyliny, tetracykliny i ryfampicyna mogą wpływać na metabolizm Luteiny. Ich równoczesne stosowanie może zmniejszać skuteczność Luteiny.

Fenylobutazon i Luteina – Ten lek przeciwzapalny może zmieniać sposób, w jaki organizm metabolizuje Luteinę, co może wymagać dostosowania dawkowania.

Spironolakton i Luteina – Jako lek moczopędny, spironolakton może wpływać na poziomy elektrolitów w organizmie, co może mieć wpływ na działanie Luteiny.

Leki przeciwgrzybicze i Luteina – Ketokonazol i gryzeofulwina mogą wpływać na metabolizm Luteiny, zmieniając jej skuteczność.

Luteina a leczenie cukrzycy – Luteina może wpływać na działanie niektórych leków stosowanych w leczeniu cukrzycy, co może wymagać dostosowania terapii.

Ziele dziurawca i Luteina – Produkty ziołowe zawierające ziele dziurawca mogą osłabiać działanie Luteiny, zmniejszając jej skuteczność.

Cyklosporyna i Luteina – Luteina może nasilać działanie cyklosporyny, co wymaga ostrożności w doborze dawek obu leków.

Czytaj więcej: Z czym nie łączyć leku Luteina

Skutki uboczne leku Luteina

Tabletki dopochwowe 50 mg i 100 mg

Częste skutki uboczne obejmują:

• Bóle i zawroty głowy: Pacjenci mogą odczuwać ból lub dyskomfort w okolicy głowy, który może być czasami połączony z uczuciem zawrotów czy uczuciem, że otoczenie obraca się.
• Senność: Użytkownicy mogą odczuwać zwiększone zmęczenie lub pragnienie snu, co może wpływać na ich codzienne funkcjonowanie.
• Zaburzenia uwagi i koncentracji: Może wystąpić trudność w skupieniu się na zadaniach lub utrzymaniu uwagi, co może wpływać na wydajność w pracy czy szkole.
• Stany depresyjne: Pacjenci mogą doświadczać uczuć smutku, zniechęcenia lub utraty zainteresowania codziennymi czynnościami.
• Uczucie lęku: Może wystąpić zwiększone napięcie, niepokój lub strach, co może prowadzić do trudności w zasypianiu lub koncentracji.

Dodatkowo, tabletki 100 mg mogą wywołać podrażnienie pochwy, co może objawiać się jako dyskomfort, świąd lub ból w obszarze pochwy.

Tabletki dopochwowe 200 mg

Częste skutki uboczne obejmują:

• Bóle głowy: Pacjenci mogą doświadczać bólu głowy o różnym stopniu intensywności.
• Bóle brzucha: Może wystąpić dyskomfort lub ból w obszarze brzucha.
• Wzdęcia: Pacjenci mogą doświadczyć uczucia pełności, ciężkości lub napięcia w brzuchu.
• Nudności: Może wystąpić uczucie mdłości, co może prowadzić do utraty apetytu.
• Skurcze macicy: Może wystąpić ból wynikający ze skurczów macicy.

Niezbyt często, u pacjentek mogą wystąpić:

• Zawroty głowy: Pacjentki mogą odczuwać uczucie, że otoczenie obraca się.
• Wysypka, pokrzywka: Pacjentki mogą doświadczyć reakcji skórnych, takich jak wysypka (czerwone plamy na skórze) lub pokrzywka (świąd i obrzęk skóry).
• Obrzęki obwodowe (spowodowane nagromadzeniem płynu): Może wystąpić obrzęk w kończynach dolnych, jak nogi czy stopy.
• Zaparcia, biegunka: Pacjentki mogą doświadczać zaburzeń trawiennych, takich jak trudność w wypróżnianiu (zaparcia) lub częste luźne stolce (biegunka).

• Senność: Pacjentki mogą odczuwać zwiększoną potrzebę snu lub uczucie zmęczenia.
• Grzybica pochwy: Może wystąpić infekcja grzybicza w obrębie pochwy, charakteryzująca się świądem, pieczeniem, nieprzyjemnym zapachem i nietypowym upławem.
• Zaburzenia sromu i pochwy: Mogą wystąpić różne problemy związane z sromem i pochwą, takie jak ból, podrażnienie, suchość czy obrzęk.
• Swędzenie okolic intymnych: Może wystąpić dyskomfort i świąd w okolicach intymnych.
• Zaburzenia sutka: Mogą wystąpić różne problemy związane z piersiami, takie jak ból, obrzęk, zmiana kształtu czy wydzielanie płynu z sutków.

Po wprowadzeniu leków z progesteronem do obrotu zgłaszano również reakcje nadwrażliwości, takie jak wysypka, świąd, pokrzywka, obrzęk twarzy, ust lub gardła; wymioty, które mogą prowadzić do odwodnienia i osłabienia; oraz zmęczenie, objawiające się jako zwiększona potrzeba snu lub uczucie zmęczenia.

Tabletki pod język

Tabletki podjęzykowe Luteina mogą powodować skutki uboczne wynikające z przedawkowania progesteronu.

Niezbyt często podczas stosowania leku mogą wystąpić:

• Bóle i zawroty głowy: Pacjenci mogą doświadczać dyskomfortu lub bólu w okolicy głowy, który może być połączony z uczuciem, że otoczenie obraca się.
• Senność: Może wystąpić zwiększona potrzeba snu lub uczucie zmęczenia.
• Zaburzenia koncentracji i uwagi: Pacjenci mogą mieć trudności z koncentracją lub utrzymaniem uwagi na danym zadaniu.
• Depresja: Może wystąpić uczucie smutku, zniechęcenia lub utraty zainteresowania czynnościami dnia codziennego.
• Uczucie lęku: Może wystąpić zwiększone uczucie napięcia, niepokoju lub strachu.
• Nudności: Pacjenci mogą odczuwać uczucie mdłości, które może prowadzić do utraty apetytu.

Rzadziej mogą pojawić się:

• Brak miesiączki: Może wystąpić brak miesiączki, co może być związane z wpływem leku na cykl menstruacyjny.
• Nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych: Mogą wystąpić krwawienia międzymiesiączkowe lub krwawienia o nieprzewidywalnym charakterze.
• Plamienia: Mogą wystąpić niewielkie krwawienia z dróg rodnych, które są mniej intensywne niż typowa miesiączka.
• Zmiany masy ciała: Może wystąpić zwiększenie lub utrata masy ciała, które nie są związane z dietą czy aktywnością fizyczną.
• Reakcje alergiczne: Pacjenci mogą doświadczać reakcji alergicznych, które mogą objawiać się jako wysypka, świąd, obrzęk czy trudności z oddychaniem.
• Trądzik: Może wystąpić zwiększone występowanie krost czy zaskórników, szczególnie na twarzy.
• Zaczerwienienie skóry: Może wystąpić zaczerwienienie skóry, które może być połączone z uczuciem ciepła czy pieczenia.
• Suchość w jamie ustnej: Pacjenci mogą odczuwać suchość w jamie ustnej, co może prowadzić do dyskomfortu podczas jedzenia, mówienia czy połykania.
• Żółtaczka cholestatyczna: Może wystąpić żółtaczka, która objawia się jako żółknięcie skóry i białkówek oczu, i jest związana z problemami z prawidłowym przepływem żółci.
• Krwawienia z dziąseł: Pacjenci mogą doświadczać krwawienia z dziąseł, szczególnie podczas mycia zębów czy jedzenia.
• Zaburzenia zakrzepowe: Mogą wystąpić problemy związane z tworzeniem się zakrzepów krwi, co może prowadzić do poważnych komplikacji, takich jak zatorowość płucna czy udar mózgu.

Jeżeli jakiekolwiek z tych działań niepożądanych wystąpią, powinno się skonsultować z lekarzem. W przypadku wystąpienia ciężkich reakcji alergicznych, takich jak obrzęk twarzy, ust lub gardła, trudności w oddychaniu, powinno się natychmiast zwrócić się o pomoc medyczną.

Czytaj więcej: Skutki uboczne leku Luteina

Zadaj pytanie lekarzowi

Zadaj pytanie do lekarza anonimowo i bezpłatnie.

Pytanie do lekarza

Pseudonim *

Email *

Wyślij

O leku

Ostatnia aktualizacja: 26 grudnia 2023