Kontracept

Kontracept jest to lek antykoncepcyjny. Dostępny jest jedynie na receptę i występuje w postaci tabletek drażowanych w opakowaniach po 21 lub 63 sztuki. Substancjami czynnymi preparatu są etynyloestradiol i gestoden.

Działanie Kontracept

Kontracept to hormonalny lek antykoncepcyjny w formie tabletek, zawierający dwie substancje czynne – etynyloestradiol oraz gestoden. Jest przeznaczony dla kobiet powyżej 18 roku życia i nie powinien być stosowany przed pierwszą miesiączką ani po menopauzie. Należy pamiętać, że Kontracept, podobnie jak inne hormonalne środki antykoncepcyjne, nie chroni przed zakażeniem wirusem HIV oraz innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową. Jedyną metodą antykoncepcji, która zapewnia ochronę przed tymi chorobami, jest stosowanie prezerwatywy męskiej.

W działaniu Kontraceptu kluczową rolę odgrywają estrogeny i gestageny, które hamują wydzielanie hormonów przez przysadkę mózgową (FSH i LH) i w ten sposób uniemożliwiają wystąpienie owulacji. Ponadto, lek zmienia strukturę błony śluzowej macicy, zagęszcza śluz szyjkowy oraz spowalnia perystaltykę jajowodów. Dzięki temu Kontracept reguluje cykl miesiączkowy, zmniejsza intensywność krwawienia oraz łagodzi dolegliwości bólowe związane z menstruacją.

Substancje te wpływają na zahamowania owulacji, a dodatkowo wywołują zmiany w wydzielinie z szyjki macicy. Lek szybko się wchłania z przewodu pokarmowego.

Wskazania do stosowania leku Kontracept

Wskazaniem do stosowania leku Kontracept jest antykoncepcja hormonalna (zapobieganie ciąży).

Przeciwwskazania do stosowania leku Kontracept

Przeciwwskazaniami do stosowania leku Kontracept są:

• nadwrażliwość na substancje czynne leku lub którykolwiek z ich składników,
• zakrzepica żył głębokich,
• zatorowość płucna,
• zakrzep krwi w innych organach,
• zaburzenia, które mają wpływ na krzepliwość krwi,
• zabieg chirurgiczny lub unieruchomienie przez długi okres czasu,
• zawał serca, udar,
• dusznica bolesna,
• migrena, której towarzyszą ogniskowe objawy neurologiczne w wywiadzie,
• zapalenie trzustki,
• ciężka choroba wątroby, żółtaczka,
• zapalenie wątroby typu C i stosowanie niektórych leków przeciwwirusowych,
• guz, który jest zależny od hormonów płciowych,
• nowotwory wątroby obecnie lub w wywiadzie (łagodne/złośliwe),
• krwawienie z narządów rodnych, którego pochodzenie nie jest znane,
• ciąża lub jej podejrzenie,
• choroby wpływające na wzrost ryzyka powstania zakrzepu w tętnicy tkj.:
  – nadciśnienie tętnicze,
  – wysokie stężenie cholesterolu we krwi,
  – wysokie stężenie trójglicerydów we krwi,
  – ciężka cukrzyca, której towarzyszy uszkodzenie naczyń krwionośnych,

• ciężka dyslipoproteinemia,
• równoległe stosowanie leków, które zawierają rytonawir, ombitaswir, parytaprewir lub dazabuwir,
• rzadkie dziedziczne zaburzenia związane z nietolerancją galaktozy, nietolerancją fruktozy, niedoborem laktazy typu Lapp, zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy, niedoborem sacharazy-izomaltazy – preparat zawiera laktozę oraz sacharozę.

Dawkowanie leku Kontracept

Przed rozpoczęciem stosowania leku Kontracept w ramach antykoncepcji hormonalnej lekarz – na podstawie wywiadu – powinien ocenić  wystąpienia czynników ryzyka (zwłaszcza dot. choroby zakrzepowo-zatorowej).

Przyjmowanie tabletek:

Tabletki Kontracept należy przyjmować zgodnie z kolejnością pokazaną na opakowaniu blistrowym, codziennie, o tej samej porze dnia. Przez 21 dni należy przyjmować jedną tabletkę na dobę. Każde kolejne opakowanie blistrowe należy rozpocząć po 7-dniowej przerwie w przyjmowaniu tabletek, podczas której pojawi się krwawienie z odstawienia. Krwawienie to pojawia się przeważnie w drugiej lub trzeciej dobie po przyjęciu ostatniej tabletki i może trwać aż do rozpoczęcia kolejnego opakowania.

Jak rozpocząć przyjmowanie preparatu Kontracept:

Jeśli w ciągu ostatniego miesiąca nie stosowano doustnych leków antykoncepcyjnych, należy rozpocząć przyjmowanie tabletek 1 dnia naturalnego cyklu miesiączkowego kobiety (tj. pierwszego dnia krwawienia miesiączkowego). Można także rozpocząć przyjmowanie tabletek między 2. a 5. dniem cyklu, lecz w takim przypadku zaleca się stosowanie dodatkowo mechanicznych metod antykoncepcyjnych przez pierwsze 7 dni przyjmowania tabletek podczas pierwszego cyklu.

Zmiana z wcześniej stosowanego złożonego doustnego preparatu antykoncepcyjnego na preparat Kontracept:

Przyjmowanie preparatu Kontracept należy rozpocząć następnego dnia po przyjęciu ostatniej tabletki zawierającej substancje czynne z poprzedniego opakowania tabletek antykoncepcyjnych – ale nie później niż w dzień po zakończeniu przerwy lub okresu przyjmowania tabletek placebo poprzedniego środka antykoncepcyjnego.

Zmiana z wcześniej stosowanego preparatu zawierającego tylko progestagen (tabletki zawierające wyłącznie progestagen, zastrzyki, implanty, system terapeutyczny domaciczny uwalniający progestagen −IUS):

Zmiany z tabletek zawierających wyłącznie progestagen można dokonać każdego dnia. Pierwszą tabletkę należy przyjąć następnego dnia po zażyciu którejkolwiek tabletki progestagenowej z opakowania. Przy zmianie z implantu lub IUS, przyjmowanie preparatu Kontracept należy rozpocząć w dniu usunięcia implantu. Przy zmianie z zastrzyków, preparat Kontracept należy przyjąć w dniu, w którym miała być wykonana następna iniekcja. We wszystkich tych przypadkach zaleca się stosowanie dodatkowo mechanicznych metod antykoncepcyjnych przez pierwsze 7 dni przyjmowania tabletek.

Kontracept po poronieniu

Kontracepcja po poronieniu zależy od czasu, w którym doszło do utraty ciąży oraz od wybranej metody antykoncepcyjnej. Poniżej przedstawiamy kilka ogólnych zasad dotyczących stosowania antykoncepcji po poronieniu:

Po poronieniu w pierwszym trymestrze ciąży

Przyjmowanie tabletek można rozpocząć natychmiast. W takim przypadku nie ma konieczności stosowania żadnych innych środków antykoncepcyjnych.

Po porodzie lub poronieniu w drugim trymestrze

Przyjmowanie tabletek należy rozpocząć w ciągu 21.-28. dni po porodzie, w przypadku kobiet niekarmiących piersią lub po poronieniu w drugim trymestrze. Jeśli preparat będzie wprowadzony później, zaleca się stosowanie dodatkowo mechanicznych metod antykoncepcyjnych przez pierwsze 7 dni przyjmowania tabletek. Jeśli pacjentka odbyła stosunek przed rozpoczęciem przyjmowania tabletek, należy zbadać, czy pacjentka nie jest w ciąży lub poczekać do wystąpienia pierwszego krwawienia miesiączkowego.

W przypadku pominięcia tabletki

Jeśli od pominięcia tabletki upłynęło mniej niż 12 godzin, skuteczność antykoncepcyjna jest zachowana. Pominiętą tabletkę należy przyjąć tak szybko, jak to możliwe, i kontynuować przyjmowanie pozostałych tabletek tak jak zwykle.

W przypadku pominięcia tabletki antykoncepcyjnej istnieje ryzyko zmniejszenia skuteczności antykoncepcji. Poniżej przedstawione są zalecenia dotyczące postępowania w przypadku pominięcia tabletki w zależności od tego, w której tygodniowej dawce antykoncepcyjnej nastąpiło pominięcie.

Pominięcie tabletki w 1. tygodniu
W przypadku pominięcia tabletki w 1. tygodniu należy jak najszybciej przyjąć pominiętą tabletkę, nawet jeśli oznacza to przyjęcie dwóch tabletek jednocześnie. Następnie należy kontynuować przyjmowanie pozostałych tabletek w zwykłych porach. Jednocześnie przez kolejne 7 dni należy stosować mechaniczne metody antykoncepcyjne, takie jak prezerwatywa. Jeśli w ciągu tych 7 dni doszło do stosunku płciowego, istnieje ryzyko zajścia w ciążę. Ryzyko to jest większe, im więcej tabletek zostało pominiętych oraz im bliżej okresu przerwy (7-dniowej) w przyjmowaniu tabletek nastąpiło pominięcie.

Pominięcie tabletki w 2. tygodniu
W przypadku pominięcia tabletki w 2. tygodniu należy jak najszybciej przyjąć pominiętą tabletkę, nawet jeśli oznacza to przyjęcie dwóch tabletek jednocześnie. Następnie należy kontynuować przyjmowanie pozostałych tabletek w zwykłych porach. Jeśli przed okresem 7 dni poprzedzających pominięcie tabletki preparat był przyjmowany prawidłowo, nie ma konieczności stosowania dodatkowych metod antykoncepcyjnych. W przeciwnym wypadku, lub jeśli pominięto więcej niż jedną tabletkę, należy stosować przez kolejne 7 dni metody barierowe antykoncepcji, np. prezerwatywę.

Pominięcie tabletki w 3. tygodniu

Ryzyko zmniejszenia skuteczności działania antykoncepcyjnego zwiększa się, z powodu zbliżającej się przerwy w przyjmowaniu tabletek. Zmniejszeniu skuteczności antykoncepcyjnej można jednak zapobiec poprzez odpowiednie dawkowanie tabletek.

Jeżeli wybierze się jedno z niżej opisanych zaleceń nie ma potrzeby stosowania żadnych dodatkowych metod antykoncepcyjnych, pod warunkiem, że przez 7 dni poprzedzających pominięcie tabletki, preparat był przyjmowany prawidłowo.

Jeśli natomiast w ciągu 7 dni przed pominięciem tabletki preparat nie był przyjmowany prawidłowo należy zastosować się do zalecenia nr 1 oraz stosować przez okres 7 dni metody barierowe antykoncepcji np. prezerwatywa.

Należy przyjąć pominiętą tabletkę jak najszybciej, nawet jeśli oznacza to przyjęcie dwóch tabletek jednocześnie. Następnie należy kontynuować przyjmowanie pozostałych tabletek w zwykłych porach. Po przyjęciu ostatniej tabletki z bieżącego opakowania, należy natychmiast rozpocząć kolejne opakowanie, bez przerwy w przyjmowaniu tabletek. Zazwyczaj nie wystąpi krwawienie z odstawienia aż do czasu ukończenia kolejnego opakowania, ale może pojawić się plamienie lub krwawienie z odstawienia podczas przyjmowania tabletek.

Alternatywnie, można przerwać przyjmowanie tabletek z obecnego opakowania. W takim przypadku należy zrobić przerwę na 7 dni (włącznie z dniami pominięcia tabletek) i następnie rozpocząć przyjmowanie tabletek z nowego opakowania.

Jeśli w pierwszym prawidłowym okresie przerwy w przyjmowaniu tabletek po pominięciu tabletki nie wystąpi krwawienie z odstawienia, należy wziąć pod uwagę możliwość ciąży.

Co zrobić w przypadku wymiotów i/lub biegunki w trakcie stosowania Kontracept?

Jeśli w ciągu 3-4 godzin od przyjęcia tabletki pojawią się wymioty, może to oznaczać, że tabletka nie została wchłonięta w całości. W takiej sytuacji należy postępować zgodnie z zaleceniami opisanymi powyżej w przypadku pominięcia tabletek.

W przypadku wystąpienia biegunki, która nie jest bardzo ciężka i nie wpływa na wchłanianie tabletek antykoncepcyjnych, nie ma potrzeby stosowania dodatkowych środków antykoncepcyjnych. Jednak jeśli ciężka biegunka utrzymuje się przez dwa lub więcej dni, konieczne jest zastosowanie zaleceń opisanych powyżej w przypadku pominięcia tabletek.

Jeśli kobieta nie chce zmieniać swojego normalnego rytmu przyjmowania tabletek, powinna przyjąć dodatkową tabletkę lub tabletki z innego opakowania.

Aby opóźnić lub przyspieszyć wystąpienie krwawienia z odstawienia przy stosowaniu preparatu Kontracept, można zastosować różne metody

Jeśli chcemy opóźnić wystąpienie krwawienia z odstawienia, należy rozpocząć kolejne opakowanie preparatu bez przerwy w przyjmowaniu tabletek. Można opóźnić krwawienie z odstawienia aż do końca drugiego opakowania, jednak nie dłużej. W czasie opóźniania wystąpienia krwawienia z odstawienia mogą pojawić się plamienie lub krwawienia z odstawienia. Po zakończeniu okresu opóźnienia należy rozpocząć kolejne opakowanie preparatu po zachowaniu standardowej 7-dniowej przerwy w przyjmowaniu tabletek.

Jeśli chcemy przesunąć krwawienie z odstawienia na inny dzień tygodnia, niż zwykle występuje, można skrócić kolejny okres przerwy w przyjmowaniu tabletek o tyle dni, o ile chcemy przesunąć krwawienie. Jednak im krótsza przerwa, tym większe ryzyko, że krwawienie z odstawienia nie wystąpi, a pojawi się krwawienie w środku cyklu lub plamienie podczas przyjmowania tabletek z kolejnego opakowania, podobnie jak w przypadku opóźnienia wystąpienia krwawienia z odstawienia.

Środki ostrożności związane ze stosowaniem leku Kontracept

Istnieją sytuacje, w których stosowanie leku Kontracept powinno się odbywać z zachowaniem środków ostrożności. Do takich sytuacji zalicza się:

1. Osoby z rzadkimi dziedzicznymi zaburzeniami związanymi z nietolerancją galaktozy, nietolerancją fruktozy, niedoborem laktazy typu Lapp, zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy czy niedoborem sacharazy-izomaltazy nie powinny stosować tego preparatu z uwagi na zawartość laktozy oraz sacharozy w jego składzie.
2. Lekarza należy poinformować o:

• występowaniu choroby Leśniowskiego-Crohna,
• występowaniu zapalenia jelita grubego,
• występowaniu innych przewlekłych zapalnych chorób nerek,
• występowaniu tocznia rumieniowatego układowego,
• występowaniu zespołu hemolityczno-mocznicowego,
• występowaniu niedokrwistości sierpowatokrwinkową,
• występowaniu hipertriglicerydemii i/lub o dodatkiem wywiadzie rodzinnym dla tej choroby,
• planowaniu zabiegu chirurgicznego lub o planowanym unieruchomieniu przez długi okres czasu,
• czasie bezpośrednio po porodzie (związane jest to z wyższym ryzykiem powstawania zakrzepów krwi),
• występowaniu zakrzepowego zapalenia żył powierzchownych, żylaków,
• padaczce,
• raku piersi obecnie lub w przeszłości lub w wywiadzie rodzinnych,
• zaburzeniach czynności wątroby,
• zaburzeniach pęcherzyka żółciowego,
• ostudzie – w tym przypadku niewskazane jest opalanie lub poddawanie się działaniu promieniowania ultrafioletowego,
• dziedzicznej postaci obrzęku naczynioruchowego. W przypadku wystąpienia jednego z poniższych objawów należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem:
  – obrzęk twarzy,
  – obrzęk języka,
  – obrzęk gardła,
  – trudności w przełykaniu,
  – wysypka, której towarzyszą trudności z oddychaniem.

• wystąpienie po raz pierwszy choroby lub stanu zdrowia (porfirii, zaburzeń słuchu, opryszczki ciężarnych, pląsawicy Sydenhama), który uległ pogorszeniu w trakcie trwania ciąży lub w trakcie wcześniejszego stosowania hormonów płciowych.

3. W przypadku stosowania złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych, do których również zalicza się preparat Kontracept, ryzyko wystąpienia zakrzepów krwi w żyłach lub tętnicach jest wyższe. W rzadkich przypadkach, w wyniku zablokowania naczyń krwionośnych, może dojść do ciężkich zaburzeń. Rzadko, po przebytym zakrzepie krwi, skutki tego zakrzepu pozostają na stałe, a bardzo rzadko w wyniku takiego zakrzepu dochodzi do śmierci pacjenta.
4. Nie istnieją dane dotyczące interakcji pomiędzy preparatem Kontracept a alkoholem.
5. Kobiety będące w ciąży (lub podejrzewające ciążę) nie powinny stosować żadnych leków bez konsultacji z lekarzem, dotyczy to również antykoncepcyjnych leków złożonych.
6. Nie zaleca się stosowania preparatu Kontracept przez kobiety karmiące piersią. Lek ten może mieć wpływ na laktację, zmieniać skład i ilość pokarmu.
7. Stosowanie leku Kontracept nie ma wpływu lub ma nieistotny wpływ na sprawność psychomotoryczną, a tym samym na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.

Stosowanie leku Kontracept z innymi preparatami

Przed rozpoczęciem stosowania preparatu lekarza należy poinformować o wszystkich ostatnio i obecnie stosowanych lekach (w tym również o tych dostępnych bez recepty oraz o produktach ziołowych). Każdego lekarza, do którego pacjentka się zgłasza, powinno się poinformować o stosowaniu preparatu Kontracept.

Stosowanie niektórych leków równolegle z preparatem Kontracept może wpływać na zmianę stężenia tego preparatu we krwi, spadek skuteczności antykoncepcyjnej lub wystąpienie nieoczekiwanego krwawienia. Do takich leków zalicza się:

• leki, które są stosowane w leczeniu padaczki, m.in.:
• felbamat,
• prymidon,
• barbiturany,
• topiramat,
• fenytoina,
• karbamazepina,
• okskarbazepina;
• leki stosowane w leczeniu zakażeń wirusem HIV i wirusem zapalenia wątroby typu C tkj.:
• inhibitory proteazy i nienukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy np. newirapina, rytonawir czy efawirenz;
• leki stosowane w leczeniu gruźlicy tkj. ryfampicyna,
• leki stosowane w leczeniu wysokiego ciśnienia krwi w naczyniach krwionośnych płuc tkj. bozentan,
• leki stosowane w leczeniu zakażeń grzybiczych tkj.:
• ketokonazol,
• gryzeofulwina;
• leki stosowane w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów czy zapalenia stawów np. etorykoksyb,
• preparaty zawierające ziele dziurawca zwyczajnego, stosowane np. w leczeniu depresji czy niestrawności.

Preparat Kontracept może wpływać na działanie leków tkj.:

• lekki immunosupresyjne zawierające cyklosporynę,
• leki przeciwpadaczkowe np. lamotrygina,
• teofilina

Z czym nie łączyć leku Kontracept

Kontracept i Leki Epileptyczne – Leki przeciwpadaczkowe takie jak hydantoina, topiramat, felbamat, lamotrygina, prymidon, fenytoina, barbiturany, karbamazepina, okskarbamazepina mogą zmniejszać skuteczność antykoncepcyjną leku Kontracept. Również, stosowanie leku Kontracept z lamotryginą może zwiększać częstość napadów padaczkowych.

Kontracept i Leki na Gruźlicę – Przyjmowanie leków przeciwgruźliczych, takich jak ryfampicyna, równocześnie z Kontraceptem może prowadzić do zmniejszenia skuteczności tego ostatniego i wystąpienia nieoczekiwanych krwawień.

Kontracept i Immunomodulatory – Cyklosporyna, lek immunomodulujący, może mieć zmienioną skuteczność podczas stosowania z Kontraceptem.

Kontracept i Leki na HIV – Leki antyretrowirusowe, takie jak rytonawir, mogą wpływać na skuteczność Kontraceptu.

Kontracept i Gryzeofulwina – Stosowanie gryzeofulwiny, leku przeciwgrzybicznego, może zmniejszać efektywność Kontraceptu.

Kontracept i Dziurawiec Zwyczajny – Preparaty zawierające ziele dziurawca zwyczajnego mogą obniżać skuteczność Kontraceptu. Należy skonsultować się z lekarzem przed równoczesnym stosowaniem tych produktów.

Kontracept i Leki na Wirusowe Choroby Wątroby – Nie należy stosować Kontraceptu w przypadku terapii lekami zawierającymi ombitasvir/paritaprevir/rytonavir, dasabuvir, glekaprewir z pibrentaswirem lub sofosbuwir z welpataswirem i woksylaprewirem, ze względu na ryzyko zwiększenia aktywności enzymów wątrobowych ALT.

Czytaj więcej: Z czym nie łączyć leku Kontracept

Skutki uboczne leku Kontracept

Częste działania niepożądane (mogą występować u więcej niż 1 na10 osób):

• bóle głowy,
• nerwowość,
• nietolerancja soczewek kontaktowych,
• zaburzenia widzenia,
• nudności,
• trądzik,
• migrena,
• zwiększenie masy ciała,
• zatrzymanie płynów,
• krwawienie i plamienie w środku cyklu, które mogą czasami występować w pierwszych kilku miesiącach, ale ustępują z chwilą przystosowania się organizmu do leku Kontracept. Jeśli nie ustępują, nasilają się lub rozpoczynają ponownie należy skontaktować się z lekarzem. Brak lub zmniejszenie krwawienia z odstawienia, tkliwość piersi, utrata zainteresowania seksem, stany depresyjne, drażliwość.

Niezbyt częste (mogą występować u nie więcej niż 1 na 100 osób):

• nadmiar lipidów we krwi,
• wymioty,
• nadciśnienie.

Rzadkie (mogą występować u nie więcej niż 1 na 1000 osób).

• Szkodliwe zakrzepy krwi w żyle lub tętnicy, na przykład:
  – w nodze lub stopie (np. zakrzepica żył głębokich)
  – w płucach (np. zatorowość płucna)
  – zawał serca
  – udar
  – miniudar lub przejściowe objawy udaru, znane jako przemijający napad niedokrwienny
  – zakrzepy krwi w wątrobie, żołądku/jelicie, nerkach lub oku.Prawdopodobieństwo powstania zakrzepów krwi może być większe, jeśli u pacjentki występują jakiekolwiek inne czynniki zwiększające to ryzyko.
• choroby wątroby,
• zaburzenia skóry i tkanki podskórnej (toczeń rumieniowaty),
• zaburzenia ucha środkowego,
• kamica żółciowa, zaburzenia zabarwienia skóry. Mogą one wystąpić nawet jeśli lek Kontracept stosowany był przez wiele miesięcy. Objawy te można zmniejszyć przez unikanie światła słonecznego. Zmiany wydzieliny pochwowej.

Bardzo rzadkie (mogą występować u nie więcej niż 1 na 10 000 osób )

• zaburzenia ruchu,
• zapalenie trzustki.

Czytaj więcej: Skutki uboczne leku Kontracept

Zadaj pytanie lekarzowi

Zadaj pytanie do lekarza anonimowo i bezpłatnie.

Pytanie do lekarza

Pseudonim *

Email *

Wyślij

O leku

Źródła

Zamienniki dla leku Kontracept

Ostatnia aktualizacja: 19 grudnia 2023