Hydrokortyzon

Hydrokortyzon jest to lek, który wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwświądowe, a także przeciwalergiczne. Stosuje się zazwyczaj w leczeniu chorób skórnych, reumatyzmu oraz astmy. Na rynku dostępny jest w kilku postaciach. Jakie są właściwości leku Hydrokortyzon? Czy istnieją przeciwwskazania co do stosowania tego preparatu? Czy podczas kuracji z zastosowaniem leku Hydrokortyzon istnieje ryzko wystąpienia działań niepożądanych?

Hydrokortyzon – opis i właściwości leku

Hydrokortyzon jest to lek, który wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwalergiczne oraz przeciwświądowe. W naturze jest to hormon produkowany przez korę nadnerczy, który należy do grupy glikokortykosteroidów. Hormon ten charakteryzuje się niewielką aktywnością mineralokortykosteroidową: prowadzi do zatrzymania w organizmie sodu oraz chloru, a także do zwiększenia wydalania potasu, wapnia oraz fosforu wraz z moczem. Ma on działanie przeciwzapalne, przeciwalergiczne oraz przeciwświądowe: zmniejsza obrzęk, łagodzi stany zapalne, pobudza wydzielanie żołądkowe. W przypadku stosowania hydrokortyzonu miejsowo dodatkowo działa on przeciwobrzękowo.

Hydrokortyzon stosuje się zarówno w leczeniu substytucyjnym (pierwotna i wtórna niewydolność kory nadnerczy, niedoczynność przysadki mózgowej), a także w leczeniu pozasubstytucyjnym (różne postacie wstrząsu, choroby alergiczne, choroby autoimmunologiczne, hiperkalcemia, plamica małopłytkowa, wrodzona niedokrwistość hipoplastyczna, niektóre choroby nowotworowe, ostra faza/zaostrzenie chorób reumatoidalnych, zespół Stevensa i Johnsona, złuszczające zapalenie skóry, łuszczyca, ciężkie łojotokowe zapalenie skóry). Hydrokortyzon występuje w kilku postaciach:

• hydrokortyzon w tabletkach,
• hydrokortyzon maść,
• hydrokortyzon krem,
• hydrokortyzon w postaci wstrzyknięć lub wlewów kroplowych.

Po zastosowaniu doustnym dobrze się wchłania z przewodu pokarmowego, a jego maksymalne stężenie we krwi osiągane jest już po godzinie od przyjęcia leku. Ponad 90% leku wiążę się z białkami osocza, działanie leku utrzymuje się przez ok. 6 godzin. Hydrokortyzon jest wydalany głównie wraz z moczem.

Wskazania co do stosowania leku

• różnego rodzaju wstrząs (pourazowy, pooperacyjny, poprzetoczeniowy),
• astma,
• alergie skórne,
• choroby skórne:
  – łuszczyca skóry,
  – liszaj rumieniowaty,
  – rumień wielopostaciowy,
  – łojotokowe zapalenie skóry,
  – atopowe zapalenie skóry,

• reumatyzm,
• pierwotna i wtórna niedoczynność nadnerczy,
• ukąszenia owadów,
• trądzik,
• zmiany skórne związane ze stosowaniem leków,
• oparzenia I oraz II stopnia,
• swędzenie skóry,
• zarumienienie skóry.

Przeciwwskazania co do stosowania leku

• nadwrażliwość na lek,
• cukrzyca,
• wiek poniżej 12 lat,
• nowotwory skóry oraz stan przedrakowy,
• jaskra,
• zaćma,
• bakteryjne, wirusowe lub grzybiczne zapalenie skóry,
• gruźlica,
• nadciśnienie,
• męczliwość mięśni.

Dawkowanie leku Hydrokortyzon

Dawkę oraz częstotliwość stosowania leku ustala lekarz. O zmianie dawkowania również decyduje lekarz. Maksymalna długość leczenia Hydrokotryzonem to 2 tygodnie, w przypadku leczenia skóry twarzy są to 3 dni.

Hydrokortyzon w postaci maści lub kremu należy stosować miejscowo: na chory fragment skóry należy nanieść niewielką ilość preparatu na początku kilka razy na dobę, a następnie – po uzyskaniu poprawy – 2-3 razy na tydzień. Leku nie należy stosować dłużej niż przez 10-14 dni.

W przypadku Hydrokortyzonu w postaci tabletek należy je stosować doustnie, najlepiej w porze posiłków.

Hydrokortyzon w postaci wstrzyknięć/ wlewów kroplowych powinien być aplikowany przez personel medyczny.

W przypadku ostrych stanów zapalnych zalecana dawka to 60-120 mg na dobę. W przypadku przewlekłego leczenia substytucyjnego zaleca się stosowanie 20-30 mg na dobę podawane w 1 dawce w godzinach porannych lub 20 mg rano oraz 10 mg pomiędzy godziną 15.00 a 16.00 (zależne jest to od dobowego rytmu wydzielania hormonu). U dzieci zalecana dawka to 15-20 mg/m2 pc./d w dawce podzielonej. Dawkę należy zwiększyć w sytuacjach związanych z występowaniem stresu fizycznego oraz psychicznego. Jakakolwiek zmiana dawki lub też odstawienie leku powinno przebiegać stopniowo pod stałą kontrolą lekarza.

W przypadku podania leku pozajelitowo stosuje się wodorobursztynian hydrokortyzonu. U osób dorosłych zalecana dawka to 100-150 mg/dawkę. Maksymalna dawka wynosi 1,5 g/d. Początkowo dawkę należy stosować co 4 godziny, a następnie co 8-12 godzin. W przypadku wystąpienia stanu zagrażającego życiu należy podać 100-500 mg/dawkę (wstrzykiwanie przez ok. 30 sekund). Dawkę taką można powtórzyć po 1,3,6 oraz 10 godzinach od poprzedniego wstrzyknięcia, a następnie co 8-12 godzin.

Środki ostrożności związane ze stosowaniem leku Hydrokortyzon

Istnieją sytuacje podczas kuracji z zastosowaniem leku Hydrokortyzon kiedy należy zachować szczególne środki ostrożności.

1. Hydrokortyzon maść jest przeznaczona dla osób dorosłych oraz dzieci od 12. roku życia.
2. Maści Hydrokortyzon nie należy stosować w przypadku osób chorych na cukrzycę.
3. Maść Hydrokortyzon należy stosować nie częściej niż 2-3 razy dziennie, aplikując cienką warstwę maści na miejsce zmienione chorobowo.
4. W przypadku stosowania maści bez nadzoru lekarskiego nie należy stosować jej dłużej niż przez okres 14 dni. W przypadku aplikowania maści na twarz okres ten nie może przekraczać 3 dni.
5. W przypadku braku poprawy związanej ze stosowaniem maści Hydrokortyzon należy skonsultować się z lekarzem.
6. W przypadku stosowania leku Hydrokortyzon należy poinformować lekarza lub farmaceutę o wszystkich stosowanych obecnie/ostatnio lekach (również tych dostępnych bez recepty), a także o tych, których stosowanie jest w planach.
7. W przypadku kobiet będących w ciąży, planujących ciążę lub karmiących piersią przed zastosowaniem leku Hydrokortyzon należy skonsultować się z lekarzem.

Z czym nie łączyć leku Hydrokortyzon

Lek hydrokortyzon, będący glikokortykosteroidem, może wchodzić w interakcje z różnymi rodzajami leków, co może wpływać na ich skuteczność lub zwiększać ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Należy zachować szczególną ostrożność, łącząc hydrokortyzon z lekami takimi jak inne sterydy, leki przeciwzakrzepowe, leki na cukrzycę, szczepionki oraz niektóre leki przeciwnowotworowe. Wzajemne oddziaływanie tych leków z hydrokortyzonem może prowadzić do zmian w skuteczności leczenia lub zwiększać ryzyko powikłań.

Czytaj więcej: Z czym nie łączyć leku Hydrokortyzon

Skutki uboczne leku Hydrokortyzon

Czytaj więcej: Skutki uboczne leku Hydrokortyzon

Zadaj pytanie lekarzowi

Zadaj pytanie do lekarza anonimowo i bezpłatnie.

Pytanie do lekarza

Pseudonim *

Email *

Wyślij

O leku

Źródła

Ostatnia aktualizacja: 15 grudnia 2023