Acitren

Acitren to lek stosowany w leczeniu ciężkich postaci zaburzeń rogowacenia skóry, które są odporne na standardowe metody leczenia. Jego substancja czynna, acytretyna, należy do grupy retynoidów i jest pochodną witaminy A. Lek ten, z uwagi na ryzyko poważnych działań ubocznych, w tym teratogenności, jest przepisywany wyłącznie przez dermatologów z doświadczeniem w stosowaniu retynoidów ogólnodziałających.

Wskazania do stosowania leku Acitren

Acitren jest stosowany w leczeniu ciężkich postaci zaburzeń rogowacenia skóry, które nie reagują na inne formy terapii.

Łuszczyca: Zwłaszcza postaci erytrodermiczne i krostkowe, gdzie dochodzi do rozległego zaczerwienienia skóry oraz występowania krost.

Rogowacenie dłoni i podeszew: Stany chorobowe charakteryzujące się nadmiernym zgrubieniem i rogowaceniem skóry na dłoniach i podeszwach stóp.

Łuszczyca krostkowa dłoni i podeszew: Specyficzna postać łuszczycy, która objawia się pojawianiem się krost na dłoniach i podeszwach.

Choroby z grupy rybiej łuski: Schorzenia genetyczne skóry, w których obserwuje się nadmierne rogowacenie i łuszczenie się skóry.

Choroba Dariera: Genetyczne zaburzenie rogowacenia skóry, które objawia się płytkami z nadmiernie rogowaciejącym naskórkiem w szczególnych obszarach ciała.

Choroba Devergie (łupież czerwony mieszkowy): Rzadka choroba skóry, powodująca łuszczące się plamy, które mogą stać się krwawe lub ropne.

Liszaj płaski skóry i błon śluzowych: Przewlekła choroba zapalna, która powoduje swędzące, płaskie, fioletowe wypryski na skórze i błonach śluzowych.

Czytaj więcej: Wskazania do stosowania Acitren

Działanie leku Acitren

Acitren, zawierający acytretynę, należy do grupy leków znanych jako retynoidy, które są pochodnymi witaminy A. Jego działanie polega na regulacji procesów wzrostu i różnicowania komórek skóry, co jest kluczowe w leczeniu chorób związanych z nadmiernym rogowaceniem. Lek ten pomaga zmniejszyć łuszczenie się skóry, zgrubienia i zapalne zmiany skórne, co przynosi ulgę w przypadkach ciężkich schorzeń dermatologicznych, takich jak łuszczyca czy rybia łuska. Acitren jest szczególnie skuteczny, gdy inne standardowe metody leczenia nie przynoszą oczekiwanych rezultatów.

Czytaj więcej: Działanie Acitren

Dawkowanie leku Acitren

Czas trwania leczenia Acitrenem jest różny i zależy od rodzaju i ciężkości choroby skóry. W przypadku łuszczycy, terapia zwykle kończy się po ustąpieniu zmian skórnych, ale w przypadku innych zaburzeń rogowacenia, leczenie może trwać nawet do 2 lat. W przypadku pominięcia dawki, należy ją przyjąć jak najszybciej, chyba że zbliża się czas na kolejną dawkę – wówczas należy pominąć zapomnianą dawkę, aby uniknąć podwojenia.

Dawkowanie Acitrenu wymaga indywidualnego podejścia, ale istnieją ogólne zasady, które mogą służyć jako wskazówki:

Acitren musi być dostosowany indywidualnie, ale istnieją ogólne wytyczne dotyczące jego stosowania w różnych schorzeniach. W przypadku dorosłych, początkowa dawka zalecana wynosi od 25 mg do 30 mg acytretyny dziennie, przyjmowanej przez 2 do 4 tygodnie. W zależności od reakcji na leczenie, dawka podtrzymująca może wynosić od 25 mg do 50 mg dziennie przez 6 do 8 tygodni, z możliwością zwiększenia do 75 mg dziennie, jeśli to konieczne. W żadnym wypadku nie należy przekraczać tej maksymalnej dawki.

Dla dzieci, stosowanie Acitrenu jest ograniczone i powinno być rozważane tylko wtedy, gdy inne metody leczenia zawiodły. Dawka dobowa dla dzieci wynosi zazwyczaj około 0,5 mg acytretyny na kg masy ciała, choć w niektórych przypadkach może być wymagane zwiększenie do 1 mg/kg. Maksymalna dawka dla dzieci nie powinna przekraczać 35 mg na dobę, a dawka podtrzymująca powinna być utrzymana na jak najniższym możliwym poziomie.

Kapsułki Acitrenu należy połykać w całości, najlepiej z posiłkiem i mlekiem, co zwiększa ich wchłanianie. Nie należy ich rozgryzać ani dzielić. Przyjmowanie Acitren rano czy wieczorem powinno być dostosowane do zaleceń lekarza oraz reakcji organizmu pacjenta na lek.

Czytaj więcej: Dawkowanie Acitren

Z czym nie łączyć leku Acitren

Acitren i Witamina A – Przyjmowanie Acitrenu wraz z witaminą A może prowadzić do przedawkowania witaminy A. Objawy przedawkowania witaminy A obejmują m.in. suchość skóry i błon śluzowych, bóle głowy i zmiany widzenia. W przypadku wystąpienia tych objawów należy natychmiast skonsultować się z lekarzem.

Acitren i Inne Retynoidy (np. Izotretynoina, Tretynoina) – Podobnie jak w przypadku witaminy A, wspólne stosowanie Acitrenu z innymi retynoidami zwiększa ryzyko przedawkowania witaminy A. Symptomy są podobne i wymagają konsultacji medycznej.

Acitren i Metotreksat – Współużywanie Acitrenu i metotreksatu może nie tylko zwiększyć ryzyko przedawkowania witaminy A, ale także podwyższyć ryzyko zapalenia wątroby. Objawy mogą obejmować żółtaczkę, utratę apetytu, ból brzucha. W przypadku pojawienia się tych objawów należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Acitren i Tetracykliny – Łączenie Acitrenu z tetracyklinami może prowadzić do zwiększenia ciśnienia wewnątrzczaszkowego. Symptomy to ból głowy, nudności, wymioty, zmiany widzenia. W razie wystąpienia tych objawów konieczna jest pilna konsultacja lekarska.

Acitren i Fenytoina – Acitren może częściowo wypierać fenytoinę z jej miejsc wiązania z białkami, co może wpłynąć na skuteczność leczenia padaczki. W przypadku zmian w kontroli napadów padaczkowych należy skonsultować się z lekarzem.

Acitren i Antykoncepcja Progesteronowa – Działanie antykoncepcyjne środków zawierających wyłącznie progesteron w małej dawce może być zmniejszone przez Acitren. W przypadku stosowania takich środków antykoncepcyjnych należy rozważyć alternatywne metody.

Acitren i Alkohol – Spożycie alkoholu podczas leczenia Acitrenem może prowadzić do powstania etretynatu, substancji szkodliwej dla nienarodzonego dziecka. W przypadku kobiet w wieku rozrodczym, konieczne jest unikanie alkoholu podczas leczenia Acitrenem i przez 2 miesiące po jego zakończeniu.

Czytaj więcej: Z czym nie łączyć Acitren

Skutki uboczne leku Acitren

Stosowanie Acitren może prowadzić do szeregu działań niepożądanych. Poniżej wymieniam i opisuję te skutki uboczne z podziałem na ich prawdopodobieństwo wystąpienia:

Bardzo rzadkie działania niepożądane (mogą wystąpić u nie więcej niż 1 na 10 000 osób):

• Niezwykle silny lub długotrwały ból głowy, nudności, wymioty i zaburzenia widzenia – mogą to być objawy zwiększonego ciśnienia krwi w mózgu.
• Zażółcenie skóry i białek oczu – mogą to być objawy żółtaczki lub zapalenia wątroby. Innymi objawami mogą być utrata apetytu, gorączka, ogólne złe samopoczucie, nudności, ciemne zabarwienie moczu i ból brzucha.
• Pogorszenie widzenia w nocy, zapalenie rogówki oka (owrzodzenie rogówki).
• Ból kości, zmiany w kościach.

Częstość nieznana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych):

• Natychmiastowa reakcja alergiczna z objawami takimi jak wysypka skórna, obrzęk lub swędzenie skóry, czerwone i obrzęknięte oczy, silne uczucie zatkania nosa, astma lub świszczący oddech. Reakcja ta może mieć nasilenie od łagodnej do zagrażającej życiu.
• Ciężki stan, podczas którego małe naczynia krwionośne (naczynia włosowate) przeciekają (zespół przesiąkania włośniczek/zespół kwasu retynowego). Może to prowadzić do ciężkiego niedociśnienia tętniczego (niskie ciśnienie krwi), obrzęków (nagromadzenie płynów powodujące obrzęk) i wstrząsu (zapaść). Objawy obejmują opuchnięcie lub obrzęk, trudności w oddychaniu, skurcze żołądka, ból mięśni, nadmierne pragnienie i ogólne uczucie zmęczenia oraz osłabienia.
• Ciężka reakcja skórna z objawami takimi jak wysypka, pęcherze, łuszczenie się skóry (złuszczające zapalenie skóry).
• Zakażenia pochwy (zwane również drożdżycą lub grzybicą),
• Zaburzenia słuchu, dzwonienie w uszach (szumy uszne).
• Uderzenia gorąca.
• Zmiany w odczuwaniu smaku, krwawienie z odbytu.
• Małe, czerwonawe guzki na skórze, które łatwo krwawią (ziarniniak ropotwórczy).
• Wypadanie rzęs i bocznych brwi (madaroza).
• Bezbolesny, (rzadko) swędzący obrzęk skóry, błon śluzowych i sąsiadujących tkanek.
• Pokrzywka.
• Ścieńczenie skóry.
• Poprawa lub pogorszenie tolerancji glukozy u pacjentów z cukrzycą.
• Zmiana w brzmieniu głosu (dysfonia).

Bardzo częste działania niepożądane (mogą wystąpić u więcej niż 1 na 10 osób):

• Suche, podrażnione lub obrzęknięte oczy i związana z tym nietolerancja soczewek kontaktowych,
• Sucha, podrażniona błona śluzowa nosa, katar, krwawienia z nosa,
• Suchość w jamie ustnej, pragnienie,
• Suchość lub stan zapalny warg, może być złagodzony przez zastosowanie tłustej maści. Swędzenie, wypadanie włosów, łuszczenie się skóry na dłoniach i podeszwach lub nawet na całym ciele,
• Zaburzenia czynności wątroby (potwierdzone badaniami krwi),
• Zwiększone stężenie tłuszczu we krwi (potwierdzone badaniami krwi).

Częste działania niepożądane (mogą wystąpić u nie więcej niż 1 na 10 osób):

• Ból głowy,
• Zapalenie błony śluzowej jamy ustnej, ból brzucha, biegunka, nudności, wymioty,
• Delikatna skóra, uczucie lepkiej skóry lub wysypka, zapalenie skóry, zmiana struktury włosów, łamliwe paznokcie, zapalenie fałdów paznokciowych, zaczerwienienie skóry,
• Ból stawów, ból mięśni,
• Obrzęk dłoni, stóp i kostek.

Niezbyt częste działania niepożądane (mogą wystąpić u nie więcej niż 1 na 100 osób):

• Senność,
• Niewyraźne widzenie,
• Zapalenie dziąseł,
• Szczeliny, pęknięcia lub nadżerki skóry np. wokół ust, pęcherze skóry i zapalenie skóry (pęcherzowe zapalenie skóry), zwiększona wrażliwość skóry na światło słoneczne (nadwrażliwość na światło).

Rzadkie działania niepożądane (mogą wystąpić u nie więcej niż 1 na 1 000 osób):

• Uszkodzenie obwodowego układu nerwowego, w tym objawy towarzyszące takie jak osłabienie mięśni, drętwienie lub mrowienie w dłoniach i stopach, a nawet pieczenie, kłucie lub nagłe przeszywające bóle.

Bardzo rzadkie działania niepożądane (mogą wystąpić u nie więcej niż 1 na 10 000 osób):

• Pogorszenie widzenia w nocy, zapalenie rogówki oka (owrzodzenie rogówki),
• Ból kości, zmiany w kościach.

Czytaj więcej: Skutki uboczne Acitren

Przeciwwskazania dla leku Acitren

Stosowanie leku Acitren wymaga ścisłego przestrzegania specyficznych przeciwwskazań i środków ostrożności, aby zapewnić bezpieczeństwo i skuteczność terapii. Acitren, jako retinoid, posiada znaczący potencjał teratogenny, co oznacza, że może powodować poważne wady wrodzone u płodu, jeżeli zostanie przyjęty przez kobietę w ciąży lub nawet w okresie do trzech lat po zakończeniu terapii. Z tego powodu absolutnie przeciwwskazane jest stosowanie go przez kobiety w ciąży, podejrzewające ciążę, a także przez kobiety w okresie karmienia piersią, ponieważ składniki leku mogą przenikać do mleka matki i szkodzić dziecku.

Dodatkowo, osoby z alergią na acytretynę lub inne retynoidy oraz pacjenci z ciężkimi zaburzeniami funkcji wątroby lub nerek powinni unikać stosowania tego leku. Acitren może również powodować znaczące podwyższenie poziomu lipidów we krwi, co zwiększa ryzyko rozwoju zapalenia trzustki. Osoby z już istniejącymi problemami z wysokim poziomem lipidów powinny szczególnie ostrożnie podchodzić do terapii Acitrenem, prowadząc regularne kontrole poziomu tłuszczów i funkcji trzustki.

Istotnym elementem jest też unikać stosowania Acitrenu razem z tetracyklinami i metotreksatem, ze względu na ryzyko niebezpiecznych interakcji, które mogą prowadzić do zwiększenia toksyczności obu leków. Podobnie, stosowanie równoczesne witaminy A i innych retynoidów (np. izotretynoiny) może prowadzić do hipervitaminozy A, co jest szkodliwe dla organizmu.

W przypadku pacjentek w wieku rozrodczym, niezwykle ważne jest stosowanie skutecznych metod antykoncepcji przed rozpoczęciem leczenia, w jego trakcie oraz przez trzy lata po zakończeniu kuracji. To krytyczny element, mający na celu zapobieganie ciąży, która mogłaby być zagrożona poważnymi wadami rozwojowymi płodu. Każda pacjentka musi również regularnie przeprowadzać testy ciążowe przed i w trakcie leczenia, a także przez trzy lata po jego zakończeniu, aby upewnić się, że nie jest w ciąży.

Podczas stosowania Acitrenu pacjenci powinni regularnie odbywać wizyty kontrolne u lekarza, aby monitorować wszelkie zmiany w funkcjonowaniu ich organizmu, zwłaszcza że lek może wpływać na zdrowie psychiczne, powodując depresję, drażliwość czy agresję. Jest to szczególnie istotne dla osób z historią zaburzeń psychicznych.

Ważne jest także, aby pamiętać o potencjalnym pogorszeniu widzenia nocnego oraz o zwiększonym ryzyku ciśnienia wewnątrzczaszkowego, które mogą wymagać natychmiastowej interwencji medycznej. Ponadto, ze względu na wzmocnione działanie promieni UV, pacjenci przyjmujący Acitren powinni stosować wysokie filtry przeciwsłoneczne i unikać długotrwałej ekspozycji na słońce.

Na zakończenie, należy podkreślić, że nie wolno przekazywać leku innym osobom i wszelkie niezużyte kapsułki należy zwrócić do apteki. Dawanie krwi jest zakazane podczas leczenia Acitrenem i przez trzy lata po jego zakończeniu, ze względu na ryzyko przeniesienia leku na kobiety w ciąży, co mogłoby prowadzić do wad wrodzonych u ich dzieci.

Zadaj pytanie lekarzowi

Zadaj pytanie do lekarza anonimowo i bezpłatnie.

Pytanie do lekarza

Pseudonim *

Email *

Wyślij

O leku

Zamienniki dla leku Acitren

Ostatnia aktualizacja: 7 października 2024