Data aktualizacji: 15.03.2021

W Internecie kupujemy wszystko. Bez obaw zamawiamy ubrania, jedzenie, a nawet leki. Wierzymy, że produkty zakupione w aptekach internetowych są pełnowartościowe,  nigdy nie różnią się niczym od tych z aptek stacjonarnych. To błąd.

Proceder fałszowania leków jest powszechnym zjawiskiem, a przez Polskę prowadzi szlak przemytu tych towarów do krajów zachodnich. Najczęściej są przetransportowywane w niepozornych, małych paczkach, które trudno wykryć. Mimo tego  wykryte fałszywe leki stanowią ok. 25 % wszystkich produktów, które są konfiskowane przez Służby Celne. Niewątpliwie świadczy to o rozmiarach problemu. Podrabiane leki na pierwszy rzut oka wyglądają identycznie jak swoje prawdziwe odpowiedniki. Różnice można zauważyć dopiero po wykonaniu badań nad ich składem. Często zawierają jedynie wypełniacze. W Stanach Zjednoczonych w ostatnim czasie dokonano konfiskaty dużej partii leków na nowotwór złośliwy, w których znajdowała się jedynie woda.

Fałszywe leki najczęściej można nabyć w niewiarygodnych aptekach internetowych lub na targach. Jesteśmy na tyle świadomi, że zdajemy sobie sprawę, że na straganach najczęściej znajdują się wszelkie podróbki. Jednak aptekom internetowym znacznie bardziej ufamy, nie potrafimy odróżnić tych legalnych od działających bez jakichkolwiek zezwoleń.

Jak uniknąć zakupu fałszywych leków za pośrednictwem sieci.

  1. Każda apteka internetowa może działać wyłącznie w oparciu o aptekę stacjonarną. Apteka oferująca leki przez Internet, która nie posiada informacji na temat stacjonarnego odpowiednika powinna wywołać słuszne wątpliwości. Nie zamawiaj w niej produktów, dopóki nie przekonasz się, czy istnieje jej punkt stacjonarny.
  2. Musisz sprawdzić, czy apteka internetowa posiada na swojej stronie:
  • informacje o posiadaniu zezwolenia na prowadzenie działalności, a także odesłanie do Krajowego Rejestru Zezwoleń Na Prowadzenie Aptek Ogólnodostępnych, Punktów Aptecznych oraz Rejestru Udzielonych Zgód na Prowadzenie Aptek Szpitalnych i Zakładowych,
  • wiadomości o Wojewódzkim Inspektoracie Farmaceutycznym, któremu podlega,
  • logotyp Unii Europejskiej na podstawie zmian z 3 maja 2015 r. odsyłający do wykazu aptek w Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowi.
  • komunikat kierujący do Biuletynu Informacji Publicznej Głównego Inspektoratu Farmaceutycznego.
  1. Apteka internetowa działająca w oparciu o odpowiednie przepisy jest zobowiązana do zapewnienia numeru telefonu do dyżurującego farmaceuty, który odpowie na wszelkie pytania i rozwieje wątpliwości. Dyżur telefoniczny powinien być wyznaczony w godzinach otwarcia apteki. Na stronie internetowej apteki powinien być podany numer telefonu stacjonarny i/lub komórkowy. Zastanów się nad kontynuowaniem zakupów, jeżeli nie został podany żaden numer kontaktowy lub wyłącznie komórkowy, a także w sytuacji, gdy po dodzwonieniu się na wyznaczony numer nie możesz uzyskać informacji w sposób szybki i fachowy.
  2. Uważaj na apteki internetowe, które zamieszczają ogłoszenia o sprzedaży leków na forach internetowych czy serwisach ogłoszeniowych. Podejrzenia powinien wywołać także fakt, że apteka posiada w swoim asortymencie przede wszystkim kilkaset leków na odchudzanie lub potencję. Należy przypomnieć, że legalne apteki internetowe nie prowadzą sprzedaży sterydów anabolicznych,  środków na potencję takich jak viagra czy levitra, a także leków na odchudzanie m.in. meridia, zelixa.

Jak rozpoznać aptekę internetową działającą zgodnie z prawem?

  • udostępnia nie tylko numery telefonów, ale również adres mailowy, a często nawet livechat czy skype; uważaj na apteki posługujące się wyłącznie formularzem kontaktowym,
  • na stronie internetowej udostępnia pełną nazwę oraz adres siedziby,
  • w swojej ofercie posiada duży asortyment zróżnicowanych leków; nie zajmuje się wyłącznie sprzedażą internetową leków na potencję, odchudzanie lub sterydów anabolicznych,
  • nie zamieszcza ofert sprzedaży na forach lub innych serwisach ogłoszeniowych.

Co posiada wiarygodna apteka internetowa

  • swoją stacjonarną siedzibę,
  • informacje o posiadaniu zezwolenia na prowadzenie działalności, a także odesłanie do Krajowego Rejestru Zezwoleń Na Prowadzenie Aptek Ogólnodostępnych, Punktów Aptecznych oraz Rejestru Udzielonych Zgód na Prowadzenie Aptek Szpitalnych i Zakładowych,
  • wiadomości o Wojewódzkim Inspektoracie Farmaceutycznym, któremu podlega,
  • logotyp Unii Europejskiej na podstawie zmian z 3 maja 2015 r. odsyłający do wykazu aptek w Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowi.
  • komunikat kierujący do Biuletynu Informacji Publicznej Głównego Inspektoratu Farmaceutycznego.

Unikaj zakupów w aptekach internetowych, które

  • prowadzą sprzedaż leków dostępnych wyłącznie na receptę nie żądając jej okazania,
  • w swoim asortymencie posiadają wyłącznie środki na odchudzanie, potencję lub sterydy anaboliczne,
  • nie udostępniają podstawowych informacji o sobie takich jak pełna nazwa, adres siedziby, numer telefonu,
  • prowadzą sprzedaż również przez ogłoszenia na forach lub serwisach ogłoszeniowych.

Jakie wymagania  do otwarcia musi spełniać apteka internetowa?

Apteki internetowe w ostatnich latach stają się coraz bardziej popularne. Z pewnością jest to związane z ogólnym rozkwitem sprzedaży on-line, ponieważ takie zakupy pozwalają czas, którego zawsze brakuje. Apteka internetowa posiada jednak wiele innych zalet i chociaż prawdopodobnie nigdy nie wyprze aptek stacjonarnych, to jej znaczenie na rynku będzie stale rosnąć. Czy warto więc otworzyć własną aptekę internetową? Jak to zrobić, żeby sprzedaż była zgodna z prawem?

Apteki internetowe zazwyczaj są uzupełnieniem dla aptek stacjonarnych. Niektóre leki mogą nie być dostępne w przydomowej aptece i wtedy można je zamówić on-line wybierając jako miejsce odbioru leków najbliższy punkt (lub dostawa prosto do domu). Zdecydowaną zaletą apteki internetowej jest jej szeroki zasięg terytorialny, dzięki czemu osoby mieszkające nawet w dalekiej odległości od apteki mogą spokojnie zamówić lekarstwa. Apteki internetowe umożliwiają wykupienie tylko tych leków, które nie wymagają posiadania recepty wypisanej przez lekarza, ale takie lekarstwa można jednak zamówić on-line i odebrać w punkcie stacjonarnym za okazaną receptą. W aptece, oprócz leków, można sprzedawać również środki przeznaczone do higieny osobistej, kosmetyki, artykuły drogeryjne, soczewki kontaktowe czy zaopatrzenie medyczne (w tym np. materiały opatrunkowe, sprzęt do rehabilitacji). Rozszerzenie asortymentu pozwala na dotarcie do szerszej grupy odbiorców, a tym samym może mieć wpływ na zwiększenie przychodów apteki. Jeśli zależy nam na tym, aby apteka była konkurencyjna, warto zaopatrzyć się w produkty, które nie są dostępne w aptekach stacjonarnych bądź należą do niszowego asortymentu. Oczywiście nic tak nie przyciągnie klientów jak rozsądna cena, która nie zostanie dodatkowo powiększona o koszty dostawy. Jeśli zależy nam na rozszerzeniu zasięgu działania warto w aptekach stacjonarnych, z którymi współpracujemy, rozwiesić informację o możliwości zamawiania asortymentu on-line i odbioru w punkcie stacjonarnym. Taki marketing to nie tylko sposób na dotarcie do większej liczby potencjalnych klientów, ale również zwiększenie zaufania i wiarygodności. W przypadku otwierania własnej apteki internetowej warto również zadbać o marketing internetowy czyli określony wygląd strony internetowej, z miejscem przeznaczonym na reklamę lub baner (np. dla obecnych i potencjalnych dostawców). Reklamy nie mogą jednak promować ani innych aptek, ani określonej listy leków, można natomiast reklamować kosmetyki, środki higieniczne itp.

Regulacje prawne dotyczące aptek internetowych

Założenie apteki internetowej, oprócz wyżej wymienionych kwestii, przede wszystkim musi być zgodne z prawem. Jest szereg regulacji prawnych, które dotyczą zakładania takiej apteki. Wysyłkowa sprzedaż leków jest uregulowana zapisami z dwóch dokumentów:

  1. Ustawa Prawo farmaceutyczne z 6 września 2001 roku.
  2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 14 marca 2008 r. w sprawie warunków wysyłkowej sprzedaży produktów leczniczych wydawanych bez przepisu lekarza (Dz. U. z 2008 r. Nr 60, poz. 374).

Zapisy znajdujące się w tych dokumentach muszą być przestrzegane przez każdego właściciela apteki internetowej. Do najważniejszych z tych uregulowań należą:

  1. Konieczność opublikowania na stronie głównej koncesji na prowadzenie apteki (w formacie pdf).
  2. Konieczność zgłoszenia zamiaru rozszerzenia swojej działalności e-commerce do Wojewódzkiego Inspektoratu Farmaceutycznego, na minimum 14 dni przed uruchomieniem apteki internetowej.
  3. Konieczność stworzenia odpowiedniego formularza zamówienia, który będzie zawierał informacje tkj.:
  4. Dane apteki: nazwa, adres oraz numer telefonu kontaktowego;
  5. Dane osoby zamawiającej: imię, nazwisko lub nazwa, adres, adres e-mailowy, numer telefonu kontaktowego;
  6. Dane odbiorcy (jeśli odbiorcą jest inna osoba niż zamawiający): imię, nazwisko lub nazwa, adres, numer telefonu kontaktowego;
  7. Informacje odnośnie zamawianego leku: nazwa leku, dawka, wielkość opakowania, postać, ilość, numer zamówienia, data zamówienia, imię i nazwisko osoby, która przyjęła zamówienie.
  8. Konieczność przechowywania zrealizowanych zamówień w specjalnie do tego przeznaczonej ewidencji (ewidencja szczegółowo jest doprecyzowana w rozporządzeniu).
  9. Konieczność wyznaczenia osoby do realizacji zleceń dotyczących sprzedaży asortymentu – musi to być farmaceuta lub technik farmacji, którego doświadczenie zawodowe (staż pracy) wynosi min. 2 lata.
  10. Konieczność umożliwienia klientom apteki kontaktu w formie telefonicznej. Obsługa klienta (w tym również możliwość kontaktu) musi być dostępna w godzinach pracy apteki oraz min. 2 godziny po czasie, w którym zaplanowana jest dostawa.
  11. Wszystkie apteki, które łączą sprzedaż stacjonarną ze sprzedażą on-line muszą wydzielić osobne miejsce przeznaczone do obsługi sprzedaży wysyłkowej oraz do przechowywania materiałów (np. do pakowania towarów).
  12. Sprzedaż internetowa nie może dotyczyć leków na receptę. Istnieje możliwość jedynie zamówienia takiego leku on-line i odbioru w punkcie stacjonarnym, po okazaniu ważnej recepty.

Reklama aptek internetowych

Każdy, kto planuje założenie apteki internetowej musi wiedzieć o tym, że reklama takiej apteki jest zabroniona. To samo dotyczy niektórych leków tkj. dostępnych na receptę, refundowanych, ale również środków o działaniu odurzającym czy psychotropowym. Pozostałe leki, jak również kosmetyki, środki higieniczne itp. mogą być reklamowane.

Apteki internetowe mogą działać jako uzupełnienie tych stacjonarnych, ale mogą również istnieć jako osobny „twór”. Sprzedaż w e-commerce to nie tylko większe możliwości, szerszy zasięg, ale również sposób na urozmaicenie asortymentu i wprowadzenie produktów niszowych, trudno dostępnych. Zakupy przez Internet są trendem, który stale się rozwija, nie tylko dlatego, że często produkty dostępne on-line są tańsze, a samo ich poszukiwanie znacznie szybsze, ale również dlatego, że kupowanie on-line jest anonimowe. Co to znaczy? Nawet wstydliwe towary tkj. leki na choroby zakaźne, grzybicę itp. można zamówić praktycznie incognito. To sprawia, że apteki internetowe nie tylko stają się sposobem na zarobienie większej sumy pieniędzy, ale przede wszystkim pomagają dbać o zdrowie. Wyeliminowanie zawstydzenia związanego z zakupem twarzą w twarz leku na wstydliwą dolegliwość sprzyja szybszemu podjęciu leczenia. Ta zaleta aptek internetowych jest szczególnie istotna i współgra z sensem ich powstawania.

Źródła