Atarax

Atarax jest to lek, który wykazuje działanie uspokajające, przeciwlękowe, a dodatkowo działa rozszerzająco na oskrzela i przeciwhistaminowo.  Głównie jest stosowany w objawowym leczeniu lęku i/lub świądu. Substancją czynną tego preparatu jest chlorowodorek hydroksyzyny.

Działanie Atarax

Atarax to lek, który stosowany jest w celu łagodzenia objawów lękowych, napięcia emocjonalnego, swędzenia skóry oraz w przypadkach niektórych alergii. Dzięki swoim właściwościom może być pomocny także w terapii astmy oskrzelowej oraz zapobieganiu nudnościom i wymiotom. Lek jest dostępny na receptę, co oznacza, że musi być przepisany przez lekarza.

Skład leku Atarax: Lek Atarax zawiera substancję czynną chlorowodorek hydroksyzyny, która wpływa na zahamowanie aktywności niektórych obszarów podkorowych ośrodkowego układu nerwowego. Hydroksyzyna jest antagonistą receptora H1, co oznacza, że blokuje działanie histaminy – substancji odpowiedzialnej za objawy alergiczne.

Działanie Atarax:

• Działanie uspokajające i przeciwlękowe – Atarax obniża lęk, napięcie emocjonalne oraz niepokój, co może wspomóc terapię stanów nerwicowych.
• Działanie przeciwhistaminowe – lek łagodzi objawy alergiczne, takie jak świąd skóry, zaczerwienienia, obrzęki czy kichanie. Może być pomocny w leczeniu atopowego zapalenia skóry, wyprysków czy pokrzywki.
• Rozszerzenie oskrzeli – Atarax może przyczyniać się do łagodzenia objawów duszności u pacjentów z astmą oskrzelową.
• Działanie przeciwwydzielnicze – lek zmniejsza wydzielanie śluzu i może łagodzić objawy nieżytu nosa.
• Działanie rozkurczowe – Atarax działa rozkurczowo na mięśnie gładkie, co może przyczynić się do poprawy objawów skurczu oskrzeli.
• Hamowanie aktywności współczulnego układu nerwowego – lek może przyczyniać się do zmniejszenia objawów nadmiernej stymulacji układu nerwowego, takich jak drżenie rąk, pocenie się czy przyspieszone bicie serca.
• Działanie przeciwbólowe – Atarax może łagodzić ból o łagodnym nasileniu.

Przeciwhistaminowe działanie leku Atarax można zaobserwować już po ok 1 godzinie od zastosowania doustnego. Już po 5-10 minutach od zastosowania leku w formie syropu obserwuje się działanie sedacyjne – w przypadku tabletek pojawia się ono nieco później, bo po 30-45 minutach od zażycia. Hydroksyzyna jest szybko wchłaniana z przewodu pokarmowego, a jej maksymalne stężenie w osoczu występuje po ok. 2 godzinach. Substancja ta przenika przez łożysko oraz przez barierę krew-mózg.

Wskazania do stosowania leku Atarax

Wskazania do stosowania leku Atarax to:

Leczenie objawów alergii: Atarax jest stosowany w leczeniu objawów alergii, takich jak świądzenie, pokrzywka, katar, swędzenie oraz obrzęki skórne.

Leczenie nieżyty nosa: Atarax może pomóc w łagodzeniu objawów nieżyty nosa, takich jak katar, wodnisty wyciek z nosa, swędzenie i kichanie.

Leczenie łagodnych zaburzeń lękowych: Atarax może działać uspokajająco i zmniejszać lęk oraz napięcie nerwowe. Z tego powodu jest czasem stosowany w łagodnych przypadkach zaburzeń lękowych.

Leczenie świądu i pokrzywki: Atarax może pomóc w łagodzeniu objawów świądu i pokrzywki.

Przygotowanie do zabiegów medycznych: Atarax może być stosowany w celu łagodzenia niepokoju i napięcia przed zabiegiem medycznym, takim jak operacja.

Leczenie skurczów mięśni: Atarax może pomóc w łagodzeniu skurczów mięśniowych.

Leczenie bezsenności: Atarax może pomóc w łagodzeniu objawów bezsenności, jednak zwykle nie jest to pierwszy wybór leku w tym celu.

Należy pamiętać, że Atarax powinien być stosowany tylko zgodnie z zaleceniami lekarza.

Przeciwwskazania do stosowania leku Atarax

Przeciwwskazaniami do stosowania leku Atarax są:

• Nadwrażliwość na hydroksyzynę lub którykolwiek ze składników leku, cetyryzynę, inne pochodne piperazyny, etylenodiaminę, aminofilinę: Osoby, które są nadwrażliwe na te substancje, nie powinny stosować leku Atarax, ponieważ mogą wystąpić niepożądane reakcje, takie jak wysypka, świąd, obrzęk, trudności z oddychaniem, ból brzucha, nudności czy wymioty.
• Porfiria: Porfiria jest rzadką chorobą metaboliczną, która charakteryzuje się zaburzeniem wytwarzania hemu, składnika białek krwi. Stosowanie leku Atarax może zwiększać ryzyko wystąpienia ataku porfirii u osób z tą chorobą, dlatego lek jest przeciwwskazany u pacjentów z tą chorobą.
• Choroby układu krążenia, niska częstość akcji serca, zaburzenia rytmu serca widoczne na EKG, niski poziom elektrolitów, nagła śmierć osoby z rodziny z powodu choroby serca: Atarax może obniżać ciśnienie krwi i wpływać na pracę serca, dlatego jest przeciwwskazany u pacjentów z ciężkimi chorobami serca lub zaburzeniami rytmu serca.
• Niewydolność wątroby lub nerek: Atarax jest metabolizowany w wątrobie i wydalany z moczem, dlatego jego stosowanie może być trudne u pacjentów z niewydolnością wątroby lub nerek. W takich przypadkach lekarz musi dostosować dawkowanie leku.
• Astma oskrzelowa: Pacjenci z astmą oskrzelową powinni unikać stosowania leku Atarax, ponieważ może on pogorszyć objawy astmy, takie jak duszność i kaszel.
• Przebycie ataku padaczki lub choroby padaczkowej: Atarax może zwiększać ryzyko wystąpienia kolejnych ataków padaczki, dlatego jest przeciwwskazany u pacjentów z tą chorobą.
• Stosowanie inhibitorów MAO (inhibitory monoaminooksydazy), leków stosowanych w leczeniu depresji: Atarax może zwiększać działanie inhibitorów MAO, dlatego ich równoległe stosowanie jest przeciwwskazane.
• Okres ciąży oraz laktacji: Bezpieczeństwo stosowania leku Atarax w okresie ciąży i laktacji nie zostało ustalone, dlatego lek jest przeciwwskazany u kobiet w ciąży i karmiących piersią.
• Dzieci poniżej 6 miesiąca życia: Bezpieczeństwo stosowania leku Atarax u dzieci poniżej 6 miesiąca życia nie zosta

Środki ostrożności związane ze stosowaniem leku Atarax

Istnieją sytuacje, w których stosowanie leku Atarax powinno się odbywać z zachowaniem środków ostrożności. Do takich sytuacji zalicza się:

• zwiększona skłonność do drgawek,
• jaskra,
• osłabiona perystaltyka przewodu pokarmowego,
• utrudniony odpływ z przewodu pokarmowego,
• otępienie,
• myasthenia gravis,
• równoległe stosowanie leków hamujących ośrodkowy układ nerwowy,
• równoległe stosowanie leków przeciwcholinergicznych.

1. Stosowanie leku może zwiększać ryzyko wystąpienia zaburzeń rytmu serca, co może stanowić bezpośrednie zagrożenie życia pacjenta. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek reakcji ze strony serca należy przerwać stosowanie preparatu i skontaktować się z lekarzem.
2. Przed planowanym wykonaniem testów alergicznych bądź testów prowokacji oskrzelowej z metacholiną należy przerwać stosowanie leku na 5 dni przed zaplanowanymi testami. Hydroksyzyna może wpływać na wyniki tych testów.
3. W trakcie stosowania leku nie należy prowadzić pojazdów ani obsługiwani urządzeń i maszyn, ponieważ preparat ten może mieć wpływ na koncentrację, a także zdolność reagowania.
4. Tabletki Atarax zawierają laktozę – osoby z nietolerancją niektórych cukrów przed rozpoczęciem kuracji powinny zasięgnąć porady lekarskiej.
5. Podczas kuracji z zastosowaniem leku należy wstrzymać się od spożywania alkoholu, ponieważ hydroksyzyna może powodować nasilenie jego działania, co może wpłynąć na wzrost sedacji.
6. Leku Atarax nie należy stosować w okresie ciąży oraz laktacji.
7. Lek Atarax może wchodzić w reakcje z niektórymi preparatami. Niektóre leki/substancje mają wpływ na działanie hydroksyzyny, zalicza się do nich:

• alkohol,
• inhibitory dehydrogenazy alkoholowej,
• leki hamujące ośrodkowy układ nerwowy,
• preparaty wykazujące działanie przeciwcholinergiczne,
• leki, które mogą powodować zaburzenia rytmu serca,
• inhibitory monoaminooksydazy,
• betahistyny,
• inhibitory cholinoesterazy.

Leku Atarax nie należy stosować równolegle z preparatami stosowanymi w przypadku:

• zakażeń grzybiczych,
• zakażeń bakteryjnych,
• depresji,
• psychoz,
• chorób dot. układu pokarmowego,
• chorób serca,
• wysokiego ciśnienia krwi,
• alergii,
• raka,
• uzależnień od leków lub od silnego bólu,

Dawkowanie leku Atarax

Dawkę, częstotliwość stosowania leku Atarax oraz długość trwania leczenia ustala lekarz na podstawie wielu czynników indywidualnych dla każdego pacjenta (wiek, reakcja na lek). Lek powinien być stosowany w najmniejszej skutecznej dawce. Maksymalna dawka dla osób dorosłych oraz dzieci, których masa ciała jest wyższa niż 40 kg, wynosi 100 mg na dzień.  

Osoby dorosłe

• objawowe leczenie lęku – najczęściej stosowana dawka to 50 mg raz dziennie przyjmowana w 2 lub 3 dawkach podzielonych. W ciężkich przypadkach możliwe jest zwiększenie tej dawki, ale maksymalna dobowa dawka wynosi 100 mg;
• objawowe leczenie świądu – początkowa dawka najczęściej wynosi 25 mg stosowane przed snem. Dawkę tę – w razie potrzeby – można zwiększyć do 25 mg stosowanych 2-4 razy dziennie;
• premedykacja przed zabiegiem chirurgicznym – w tym przypadku najczęściej stosuje się 2 dawki po 50 mg lub 1 dawkę 100 mg doustnie.

Młodzież oraz dzieci od 12 miesiąca życia

Maksymalna dzienna dawka

Dzieci oraz młodzież o masie ciała do 40 kg – 2 mg na każdy kilogram masy ciała,
Dzieci oraz młodzież o masie ciała powyżej 40 kg – 100 mg.

• objawowe leczenie świądu – zalecana dzienna dawka najczęściej wynosi od 1 mg/kg masy ciała do 2 mg/kg masy ciała w dawkach podzielonych.
• premedykacja przed zabiegiem chirurgicznym – zazwyczaj stosowana dawka to 0,6 mg/kg masy ciała podane w jednorazowej dawce. Dobowa dawka nie powinna przekraczać 2 mg/kg masy ciała. 

Osoby starsze

Osoby w podeszłym wieku nie powinny stosować hydroksyzyny, jednak ostateczna decyzja należy do lekarza. W przypadku wdrożenia leczenia powinno się stosować połowę zalecanej dawki, a maksymalna dzienna dawka nie powinna przekraczać 50 mg.

Osoby z niewydolnością nerek

U tej grupy pacjentów – jeżeli niewydolność nerek jest umiarkowana lub ciężka – należy zmniejszyć dawki leku ze względu na mniejsze wydalanie cetyryzyny.

Osoby z niewydolnością wątroby

U tej grupy pacjentów zaleca się zmniejszenie dawki o 33% standardowej dawki leku.

W przypadku przyjęcia zbyt dużej dawki leku należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem lub udać się na oddział medycyny ratunkowej (zwłaszcza w przypadku dzieci). Objawami przedawkowania preparatu Atarax mogą być:

• nudności, wymioty,
• przyspieszenie akcji serca,
• senność,
• gorączka
• zaburzenia odruchu źrenicznego,
• drżenie,
• uczucie splątania,
• omamy,
• obniżony poziom świadomości,
• depresja oddechowa,
• niedociśnienie tętnicze,
• śpiączka,
• zapaść krążeniowo-oddechowa.

W przypadku pominięcia dawki leku nie należy przyjmować dawki podwójnej.

Zakończenie leczenia z zastosowaniem leku Atarax powinno przebiegać pod stałym nadzorem lekarskim oraz ściśle z jego zaleceniami.

Z czym nie łączyć leku Atarax

Leki Działające na Ośrodkowy Układ Nerwowy i Leki Przeciwcholinergiczne – Kombinacja Atarax z lekami hamującymi aktywność ośrodkowego układu nerwowego może prowadzić do zwiększonego uspokojenia, senności, a nawet zahamowania funkcji życiowych. Podobnie, leki o działaniu przeciwcholinergicznym, w połączeniu z Atarax, mogą nasilać takie efekty jak suchość w ustach, problemy z oddawaniem moczu, czy zaburzenia widzenia.

Alkohol i Inhibitory Dehydrogenazy Alkoholowej – Spożycie alkoholu podczas leczenia Atarax może znacząco zwiększać ryzyko senności, zawrotów głowy, a nawet może prowadzić do niebezpiecznego zahamowania funkcji ośrodkowego układu nerwowego.

Betahistyna i Inhibitory Cholinoesterazy – Stosowanie tych leków razem z Atarax może prowadzić do zmian w reakcji organizmu na leczenie, szczególnie w kontekście regulacji procesów neurochemicznych.

Inhibitory Monoaminooksydazy – Leki te, często stosowane w leczeniu depresji, w połączeniu z Atarax mogą doprowadzić do niebezpiecznych interakcji, w tym do zwiększenia ryzyka nieprawidłowości serca i nadmiernego uspokojenia.

Adrenalina – Stosowanie adrenaliny wraz z Atarax może skutkować zmniejszeniem efektywności obu substancji, co jest szczególnie niebezpieczne w sytuacjach awaryjnych.

Leki Wywołujące Zaburzenia Rytmu Serca – Połączenie Atarax z lekami, które mogą wpływać na rytm serca, zwiększa ryzyko poważnych komplikacji kardiologicznych.

Antybiotyki (np. erytromycyna, moksyfloksacyna, lewofloksacyna) – Stosowanie tych antybiotyków z Atarax może powodować zaburzenia rytmu serca.

Leki Antygrzybicze (np. pentamidyna) – Równoczesne przyjmowanie z Atarax może wpłynąć na rytm serca.

Leki na Choroby Serca i Wysokie Ciśnienie (np. amiodaron, chinidyna, dyzopiramid, sotalol) – Zwiększają ryzyko poważnych problemów z sercem przy jednoczesnym stosowaniu z Atarax.

Leki na Psychozy (np. haloperydol), Depresję (np. cytalopram, escytalopram) – Mogą nasilać działania uboczne Atarax, w tym problemy z rytmem serca.

Leki na Choroby Układu Pokarmowego (np. prukalopryd), Alergie, Malarię (np. meflochina, hydroksychlorochina), Raka (np. toremifen, wandetanib), Uzależnienia od Leków lub Silnego Bólu (metadon) – Równoczesne stosowanie z Atarax może prowadzić do niebezpiecznych interakcji, zwłaszcza w kontekście rytmu serca i efektów neurologicznych.

Alkohol – Współużywanie alkoholu i Atarax jest wysoce odradzane. Alkohol znacząco potęguje działanie uspokajające i sedatywne Atarax, co może prowadzić do nadmiernego uspokojenia, senności, a nawet zagrażać życiu.

Czytaj więcej: Z czym nie łączyć leku Atarax

Skutki uboczne leku Atarax

Atarax może powodować różne skutki uboczne, które występują z różnym nasileniem i częstością. Poniżej znajdują się opisy tych skutków ubocznych:

Bardzo często występującym skutkiem ubocznym leku Atarax jest senność.

Często mogą wystąpić: suchość w jamie ustnej, zmęczenie, ból głowy, sedacja (uspokojenie).

Niezbyt często mogą wystąpić: nudności, złe samopoczucie, gorączka, zawroty głowy, bezsenność, drżenie, pobudzenie, splątanie.

Rzadko występującymi skutkami ubocznymi są: tachykardia (przyspieszenie czynności serca), zaburzenia akomodacji, niewyraźne widzenie, zaparcia, wymioty, reakcje nadwrażliwości, nieprawidłowe wyniki testów czynnościowych wątroby, drgawki, dyskineza (niezależne od woli, nieskoordynowane ruchy kończyn i innych części ciała), dezorientacja, omamy, zatrzymanie moczu, świąd, wysypka rumieniowa, wysypka grudkowoplamkowa, pokrzywka, zapalenie skóry, niedociśnienie tętnicze krwi.

Bardzo rzadko mogą wystąpić: wstrząs anafilaktyczny, skurcz oskrzeli, obrzęk naczynioruchowy, wzmożona potliwość, utrwalona wysypka polekowa, ostra uogólniona osutka krostkowa, rumień wielopostaciowy, zespół Stevensa-Johnsona.

Częstość nieznana: wydłużenie odcinka QT w elektrokardiogramie, zaburzenia rytmu serca typu torsade de pointes, zapalenie wątroby, utrata przytomności (omdlenie), zmiany pęcherzowe (np.: martwica toksyczno-rozpływna naskórka, pemfigoid).

Należy pamiętać, że nie wszyscy pacjenci stosujący Atarax muszą doświadczyć skutków ubocznych, a ich nasilenie i częstość mogą się różnić w zależności od indywidualnej reakcji organizmu na lek. W przypadku wystąpienia niepokojących objawów, należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.

Czytaj więcej: Skutki uboczne leku Atarax

Zadaj pytanie lekarzowi

Zadaj pytanie do lekarza anonimowo i bezpłatnie.

Pytanie do lekarza

Pseudonim *

Email *

Wyślij

O leku

Źródła

Zamienniki dla leku Atarax

Ostatnia aktualizacja: 17 grudnia 2023